Στην ορεινή Κορινθία τα παιδιά δεν θα βαρεθούν ούτε λεπτό. Η Ζήρεια είναι ένα βουνό φιλικό, με φύση μαγευτική. Μπορούν να επιδοθούν σε πολλές δραστηριότητες -από περπάτημα μέχρι τοξοβολία, ποδήλατο βουνού και σκι. Στη λίμνη Στυμφαλία θα κάνουν ένα υπέροχο επιτόπιο μάθημα μυθολογίας.
Σε λιγότερο από δύο ώρες οδήγησης από την Αθήνα θα μπαίνετε στο δωμάτιο του ξενώνα σας στα Τρίκαλα Κορινθίας.
Ο αέρας εδώ, σε υψόμετρο 900 μέτρα, είναι ζωογόνος και η Ζήρεια ξεδιπλώνει τις πλαγιές της πάνω από το χωριό με τα πέτρινα σπίτια. Η μάλλον, τα χωριά, αφού τα Τρίκαλα έχουν τρεις ξεχωριστές συνοικίες.
Μια γρήγορη τακτοποίηση των πραγμάτων και βγαίνετε με τα παιδιά για την πρώτη βόλτα. Ξεκινήστε από τα ψηλά. Τα Άνω Τρίκαλα τα αγκαλιάζει ένα πλούσιο δάσος από λεύκες, κέδρους, πλατάνια, μουριές. Το φθινόπωρο τα δέντρα που αλλάζουν χρώματα κάνουν το θέαμα ακόμη πιο εντυπωσιακό.
Αυτή η συνοικία λεγόταν αρχοντομαχαλάς. Όπως θα δείτε περπατώντας στα σοκάκια διατηρούνται ακόμη εντυπωσιακά σπίτια των αρχών του 19ου αιώνα, που ανήκαν σε πλούσιες οικογένειες όπως οι Δασαίοι, οι Πετρουτσοπουλαίοι και άλλοι.
Αυτοί ωστόσο που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους στα Άνω Τρίκαλα ήταν οι περίφημοι Νοταράδες, μια ιστορική οικογένεια με ρίζες στην Κορινθία από τα τέλη του 15ο αιώνα.
Το τριώροφο σπίτι τους έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο, παρόλα αυτά παραμένει ερειπωμένο. Θεωρείται πως κτίστηκε τον 16ο αιώνα και είναι ένα εξαιρετικό δείγμα τριώροφης οχυρωμένης κατοικίας της Τουρκοκρατίας.
Πλάι στο σπίτι υπάρχει η εκκλησία του Οσίου Γεράσιμου Νοταρά. Αξίζει να δείτε επίσης τον θολωτό ναό του Αγίου Νικολάου και τις ωραίες αγιογραφίες στο εσωτερικό του.
Στάση για καφέ, γλυκό ή φαγητό μπορείτε να κάνετε στην πλατεία των Μεσαίων Τρικάλων, που τα σαββατοκύριακα είναι μονίμως γεμάτη με επισκέπτες. Μέσα στα σοκάκια θα βρείτε παλιές εκκλησίες, όπως της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και της Κοίμησης της Θεοτόκου του 1700, με το λιθόκτιστο τέμπλο. Υπάρχουν κι εδώ αρχοντικά σπίτια παλιών οικογενειών οι οποίες πάντως δεν έφταναν σε πλούτο και δύναμη αυτές των Άνω Τρικάλων.
Στην Κάτω Συνοικία τεράστια πλατάνια σκιάζουν μια ακόμη όμορφη πλατεία και καθώς περπατάτε θα βρίσκετε πέτρινες βρύσες με δροσερό βουνίσιο νερό για να ξεδιψάνε τα παιδιά.
Από την Μεσαία Συνοικία των Τρικάλων ξεκινάει ο δρόμος για την Καρυά που είναι κτισμένη ακόμη πιο ψηλά, στα 1300 μέτρα, στη βόρεια απόληξη της Ζήρειας. Από το προαύλιο της βυζαντινής εκκλησίας της Κοίμησης της Θεοτόκου, που θεωρείται του 13ου αιώνα, η θέα προς τη Ζήρεια και τον Χελμό είναι κυριολεκτικά απεριόριστη.
Περπάτημα και άλλες δραστηριότητες στη Ζήρεια
Καταρχήν πείτε στα παιδιά ότι η Ζήρεια (ή Κυλλήνη) χωρίζεται από την κοιλάδα της Φλαμπουρίτσας στη Μεγάλη Ζήρεια με ψηλότερη κορυφή στα 2.374 μέτρα και στην Μικρή Ζήρεια που φτάνει ως τα 2.117 μέτρα. Η Μεγάλη Ζήρεια είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό στην Πελοπόννησο.
Τόσο οι κορυφές της, όσο και η κοιλάδα της Φλαμπουρίτσας, είναι ενταγμένες στο δίκτυο Natura 2000. Υπάρχουν τουλάχιστον 100 είδη φυτών και στην κοιλάδα καταφεύγουν πολλά είδη ζώων και πουλιών, όπως οι χρυσαετοί, οι αλεπούδες, οι νυφίτσες, οι πέρδικες. Εκεί πηγάζει ο ποταμός Σύθας.
Για να περπατήσετε στα μονοπάτια του βουνού μπορείτε να απευθυνθείτε σε εταιρείες που έχουν έδρα στα Τρίκαλα και οργανώνουν διάφορες δραστηριότητες στο βουνό.
Σ’ αυτή την περίπτωση θα περπατήσετε μαζί με έμπειρους οδηγούς, που είναι φυσικά η καλύτερη επιλογή εφόσον έχετε μαζί σας μικρά παιδιά. Εάν πάτε μόνοι σας, επιλέξτε τα πιο βατά μονοπάτια. Υπάρχει παντού σήμανση και ο βαθμός δυσκολίας θα σας δείξει αν είναι κατάλληλα για την οικογένειά σας.
Τα περισσότερα μονοπάτια βρίσκονται στη Μεγάλη Ζήρεια. Ξεκινώντας από τα Τρίκαλα μπορείτε να περπατήσετε προς το Γυμνό και το Οροπέδιο. Από εκεί οι έμπειροι μπορούν να ανέβουν προς τη Φλαμπουρίτσα, ή την ψηλότερη κορυφή του βουνού.
Άλλη επιλογή είναι να οδηγήσετε ως το ωραίο χωριό της Γκούρας, με τη χαρακτηριστική πέτρινη πλατεία όπου μπορείτε να κάνετε στάση για καφέ και γλυκά.
Από εκεί με αυτοκίνητο ή με τα πόδια θα φτάσετε στο οροπέδιο της Σκαφιδιάς, από όπου ξεκινά διαδρομή προς την κορυφή.
Το βουνό κρύβει τρεις μεγάλες εκπλήξεις: Η μια είναι η λίμνη Δασίου, σε υψόμετρο 1.480 μέτρα. Η πιο σωστή ονομασία της είναι «πόλγη», που σημαίνει ρηχή λίμνη. Εάν πάτε στην καρδιά του χειμώνα θα τη βρείτε παγωμένη, να αντανακλά το ωραίο ορεινό τοπίο γύρω της. Εάν είστε τυχεροί και υπομονετικοί ίσως δείτε ένα ακόμη πραγματικά εντυπωσιακό θέαμα στο οροπέδιο της Σκαφιδιάς, τα περήφανα ημιάγρια άλογα της Ζήρειας να απολαμβάνουν την ελευθερία τους στη φύση.
Στην Μεγάλη Ζήρεια, στα δυτικά της κοιλάδας της Φλαμπουρίτσας και σε υψόμετρο 1700 μέτρα, κρύβεται το εντυπωσιακό σπήλαιο του Ερμή. Μπορείτε να έρθετε ως την είσοδό του με τα παιδιά και να χαρείτε τη θέα από το πλάτωμα – όχι όμως να μπείτε μέσα γιατί δεν είναι ασφαλές. Οργανωμένη κατάβαση γίνεται στη διάρκεια του Φεστιβάλ της Ζήρειας, με ειδικό εξοπλισμό, από όσους έχουν εμπειρία, ή συμμετέχουν στις ξεναγήσεις σπηλαιολογικών ομίλων.
Σύμφωνα με την μυθολογία στο σπήλαιο γεννήθηκε ο αγγελιαφόρος θεός και οι αρχαίοι τελούσαν προς τιμήν του εκδηλώσεις λατρείας. Το σπηλαιοβάραθρο εξερευνήθηκε από την Άννα Πετροχείλου και τη Σπηλαιολογική Εταιρεία. Οι θάλαμοί του είναι γεμάτοι με εντυπωσιακούς σταλακτίτες.
Μόνοι σας, ή απευθυνόμενοι στις εταιρίες που οργανώνουν δραστηριότητες, μπορείτε να κάνετε πολλά ακόμη στη Ζήρεια. Όπως ποδήλατο βουνού, περιηγήσεις με εκτός δρόμου όχημα, ή με ATV/Buggies. Να γνωρίζετε επίσης ότι αναβάσεις στη Ζήρεια οργανώνουν ο Αθηναϊκός Ορειβατικός Σύλλογος και ο ΕΟΣ Καλαμάτας.
Τον χειμώνα λειτουργεί το μικρό χιονοδρομικό κέντρο που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.550 μέτρα. Αν τα παιδιά δεν είναι εξοικειωμένα με το σκι, είναι ευκαιρία να κάνουν μάθημα καθώς έχει πίστα αρχαρίων με συρόμενο αναβατήρα (baby lift) μήκους 150 μέτρων. Για τους πιο έμπειρους σκιέρ υπάρχει δεύτερη πίστα, κλιμακωτών διαβαθμίσεων, στην οποία λειτουργεί συρόμενος αναβατήρας 400 μέτρων. Μπορείτε να ενοικιάσετε εξοπλισμό για σκι και snowboard.
Η λίμνη των μύθων
Ο υδάτινος καθρέφτης της Στυμφαλίας, ανάμεσα στη Ζήρεια και τον Ολύγιρτο, θα μαγέψει τα παιδιά, ειδικά αν έχουν ήδη μάθει στο σχολείο για τον άθλο του Ηρακλή που σκότωσε τις φοβερές και τρομερές Στυμφαλίδες όρνιθες.
Σύμφωνα με τον μύθο, τα πουλιά με τα χάλκινα ράμφη και τα δυνατά νύχια, ήταν κρυμμένα στους παρόχθιους καλαμιώνες και όταν έβγαιναν επιτίθονταν στους ανθρώπους, τα κοπάδια και τις σοδειές.
Στον έκτο άθλο του, ο ημίθεος ήρωας Ηρακλής κατάφερε να τις σκοτώσει με τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς.
Χρησιμοποίησε κρόταλα φτιαγμένα από τον Ήφαιστο και χτυπώντας τα από ένα ύψωμα δίπλα στη λίμνη, τρόμαξε τα πουλιά που φανερώθηκαν. Έτσι, κατάφερε να εξολοθρεύσει με τα βέλη του τα περισσότερα από αυτά.
Η Στυμφαλία δεν είναι μόνο μια λίμνη των μύθων. Θεωρείται από τους σημαντικότερους υγροβιότοπους της Ελλάδας. Είναι ενταγμένος στο δίκτυο NATURA 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο της Ορνιθολογικής Εταιρίας με τις «Σημαντικότερες Περιοχές για τα πουλιά της Ελλάδας». Εδώ κάνουν στάση πολλά αποδημητικά πτηνά και στα νερά της ζει το τσιρόνι, το μικρότερο ψάρι της Βαλκανικής, που κινδυνεύει με εξαφάνιση.
Κτισμένο στην πλαγιά ενός λόφου βρίσκεται το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας. Είναι πολύ οργανωμένο και ενδιαφέρον. Τα παιδιά θα μάθουν πολλά για το φυσικό περιβάλλον της Στυμφαλίας και το πώς επηρέασε την ανάπτυξη των παραδοσιακών επαγγελμάτων.
Στο μουσείο χρησιμοποιείται εποπτικό υλικό, μακέτες, ψηφιακές αναπαραστάσεις, και προβάλλονται ταινίες. Ακόμη, ένα στοιχείο που θα αρέσει στα παιδιά είναι το ανοιχτό ενυδρείο που αναπαριστά σε τομή τη λίμνη, με ζωντανά ψάρια και φυτά της περιοχής. Το Mουσείο Στυμφαλίας ανήκει στο Δίκτυο Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς (https://www.piop.gr, τηλ.: 27470 22296).
Με ποδήλατα ή με αυτοκίνητο μπορείτε να κάνετε έναν μικρό γύρο της λίμνης που αρχίζει από το μουσείο. Υπάρχουν, επίσης, οργανωμένα μονοπάτια.
Ακολουθώντας με αυτοκίνητο τη διαδρομή στις ανατολικές όχθες της Στυμφαλίας στις υπώρειες του Ολίγυρτου προς τη Λαύκα, θα βρείτε σημεία παρατήρησης πουλιών -οπότε θυμηθείτε να πάρετε μαζί σας κιάλια.
Κοντά στο Μουσείο Περιβάλλοντος, επάνω στον κεντρικό δρόμο, βρίσκονται τα ερείπια της Μονής Ζαρακά. Είναι το μοναδικό θρησκευτικό μνημείο των Φράγκων στην Κορινθία. Τα ερείπια της τρίκλιτης Βασιλικής εκκλησίας στέκονται δίπλα σε έναν πυργοειδή πυλώνα.
Το οχυρωμένο συγκρότημα της μονής έκτισαν στις αρχές του 13ου αιώνα μοναχοί του θρησκευτικού τάγματος των Κιστερκιανών ρωμαιοκαθολικών μοναχών, πιθανόν με υλικά από την αρχαία Στύμφαλο.
Οικογενειακή διαμονή στα Τρίκαλα Κορινθίας
Τα Τρίκαλα έχουν παράδοση στη φιλοξενία -ειδικά για οικογένειες και παρέες. Υπάρχουν διαφόρων κατηγοριών ξενώνες και σπίτια για να διαλέξετε, όλα φτιαγμένα από πέτρα και ξύλο, που έχουν τζάκια και είναι εξοπλισμένα.