Ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε ένα ζευγάρι αρχαίων γαλαξιών κρυμμένο πίσω από ένα παχύ πέπλο κοσμικής σκόνης, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature».
Οι γαλαξίες αυτοί δημιουργήθηκαν πριν από περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια χρόνια, περίπου 800 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang) που έδωσε ζωή στο σύμπαν όπως το ξέρουμε.
Αρχαίοι γαλαξίες από την αυγή του σύμπαντος
Η ομάδα επιστημόνων εντόπισε τυχαία τα φασματικά σήματα από τους δύο γαλαξίες. Αυτό το απίστευτο κατόρθωμα επιτεύχθηκε από μια ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Γιοσινόμπου Φουνταμότο στο Εθνικό Αστρονομικό Αστεροσκοπείο της Ιαπωνίας (NAOJ), ο οποίος είναι και αστρονόμος στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Επιστήμης και Μηχανικής του Πανεπιστημίου Waseda της Ιαπωνίας. Η ομάδα εξέταζε γειτονικούς (νεότερους) γαλαξίες που λάμπουν πολύ πιο έντονα στο υπεριώδες φως (UV), όταν παρατήρησαν κάτι επιπλέον.
Σύμφωνα με το σχετικό άρθρο, η συμπτωματική ανακάλυψη αυτών των δύο γαλαξιών στην άκρη του γνωστού σύμπαντος «δείχνει ότι η τρέχουσα (βασισμένη στο υπεριώδες φως) απογραφή των πολύ πρώιμων γαλαξιών, είναι ακόμη ελλιπής».
Τον Νοέμβριο του 2019 ο Φουνταμότο και οι συνάδελφοί του εντόπισαν τους γαλαξίες που παραμονεύουν σε μια εξαιρετικά μακρινή εποχή του σύμπαντος, χρησιμοποιώντας το μεγάλο τηλεσκόπιο ALMA του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στην έρημο Ατακάμα της Χιλής.
Το ALMA μπορεί να παρατηρεί αντικείμενα σε κολοσσιαίες αποστάσεις, κοιτάζοντας μέσα από σκονισμένα περιβάλλοντα για να εντοπίσει αντικείμενα που υπάρχουν στην αρχαία εποχή του σύμπαντος που ονομάζεται «κοσμική αυγή», όταν δημιουργήθηκαν οι πρώτοι γαλαξίες και αστέρια.
Στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος ALMA που ονομάζεται «REBELS» (Reionization-Era Bright Emission Line Survey), ο Φουνταμότο και η ομάδα του έχουν μελετήσει 40 φωτεινούς γαλαξίες που υπήρχαν σε αυτή την εκκολαπτόμενη εποχή του σύμπαντος.
Η ομάδα παρατηρούσε δύο γαλαξίες-στόχους, που ονομάζονται REBELS-12 και REBELS-29, όταν εντόπισε θολά μοτίβα επιπλέον εκπομπών που προέρχονταν από μια τοποθεσία αρκετές χιλιάδες έτη φωτός πιο μακριά από τους γνωστούς φωτεινότερους γαλαξίες.
Περαιτέρω παρατηρήσεις επιβεβαίωσαν ότι οι επιστημονες είχαν εντοπίσει δύο άγνωστους μέχρι τότε γαλαξίες, που κρύβονταν πίσω από πυκνά σύννεφα κοσμικής σκόνης.
Οι REBELS-12-2 και REBELS-29-2 όπως ονομάστηκαν, είναι αόρατοι τόσο στο οπτικό όσο και στο υπεριώδες φως. Το ALMA μπόρεσε να τους ανιχνεύσει μόνο λόγω της αυξημένης ευαισθησίας του στα μακρινά υπέρυθρα μήκη κύματος.
Η ανακάλυψη αυτή υποδηλώνει- σύμφωνα με τη μελέτη-ότι έως και ένας στους πέντε γαλαξίες της εποχής της κοσμικής αυγής, θα μπορούσε να κρύβεται πίσω από σκοτεινά νέφη κοσμικής σκόνης.
Αυτό, λένε οι επιστήμονες, θα μπορούσε να μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο μοντελοποιούν τον σχηματισμό άστρων και γαλαξιών κατά τη διάρκεια αυτής της αρχαίας εποχής του σύμπαντος.
Ο Φουνταμότο και η ομάδα του πιστεύουν ότι «στο μέλλον απαιτείται μια τυφλή, ευρείας περιοχής έρευνα για τέτοιες πηγές». «Αυτές οι έρευνες θα πρέπει να πάνε πολύ βαθύτερα από ό,τι προηγουμένως, ώστε να πάρουν δείγμα από τους πιο αμυδρούς γαλαξίες που καλύπτονται από τη σκόνη και οι οποίοι όμως, είναι κανονικοί γαλαξίες, όπως οι REBELS-12-2 και REBELS-29-2. Μας ικανοποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι γνωρίζουμε πως στην αυγή του σύμπαντος, ευδοκιμούσαν ήδη ολόκληροι γαλαξίες που έσφυζαν από αστέρια, μόλις 800 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη», δήλωσε ο επιστήμονας.