Του Βασίλη Δαλιάνη
Τα κράτη μέλη της ΕΕ ψήφισαν σήμερα υπέρ της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη θέσπιση εμπορικών αντίμετρων κατά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο της Κομισιόν, η επιβολή δασμών αφορά σε αμερικανικά προϊόντα συνολικής αξίας περίπου 22,1 δισ. ευρώ, με βάση τα στοιχεία εισαγωγών του 2024, όπως καπνικά, μοτοσικλέτες, πουλερικά, χάλυβας και αλουμίνιο. Το αμερικανικό ουίσκι αφαιρέθηκε από τον σχετικό κατάλογο, αφού ο Τραμπ απείλησε με δασμούς 200% στα αλκοολούχα προϊόντα από την Ε.Ε.
Η πρόταση της Επιτροπής έγινε ως απάντηση στην απόφαση των ΗΠΑ τον Μάρτιο να επιβάλουν δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ.
Η ΕΕ θεωρεί τους δασμούς των ΗΠΑ αδικαιολόγητους και επιζήμιους, προκαλώντας οικονομική ζημιά και στις δύο πλευρές, καθώς και στην παγκόσμια οικονομία. Η ΕΕ έχει δηλώσει ξεκάθαρα την προτίμησή της να βρει αποτελέσματα από τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, τα οποία θα ήταν ισορροπημένα και αμοιβαία επωφελή.
Η σημερινή ψηφοφορία έγκρισης από τα κράτη μέλη σημαίνει ότι –μετά την ολοκλήρωση των εσωτερικών διαδικασιών της Επιτροπής και τη δημοσίευση της εκτελεστικής πράξης– θα τεθούν σε ισχύ τα αντίμετρα. Οι δασμοί θα αρχίσουν να εισπράττονται από τις 15 Απριλίου.
Αυτά τα αντίμετρα μπορούν να ανασταλούν ανά πάσα στιγμή, εάν οι ΗΠΑ συμφωνήσουν σε ένα δίκαιο και ισορροπημένο αποτέλεσμα από τις διαπραγματεύσεις.
Η Κομισιόν είχε συντάξει από τα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας την προτεινόμενη λίστα των αμερικανικών προϊόντων στα οποία επιβλήθηκαν ανταποδοτικοί δασμοί, αλλά οι Βρυξέλλες επέλεξαν να αναθεωρήσουν την εν λόγω λίστα δύο φορές, για να ικανοποιήσουν την Ιταλία, τη Γαλλία και την Ιρλανδία, καθώς τα συγκεκριμένα κράτη – μέλη της ΕΕ, ζητούσαν μετ’ επιτάσεως να εξαιρεθούν από τα ευρωπαϊκά αντίποινα τα αμερικανικά αλκοολούχα ποτά, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα μπορούσαν να πληγούν σημαντικά οι δικές τους εξαγωγές σε οίνο και ουίσκι.
Όπως είχε γράψει το protothema.gr την περασμένη Δευτέρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε καταρτίσει έναν κατάλογο αμερικανικών προϊόντων στα οποία θα επιβάλλονταν δασμοί, ο οποίος περιελάμβανε προϊόντα συμβολικής σημασίας για τις ΗΠΑ και περισσότερο επικεντρωμένα στις λεγόμενες red states. Πολιτείες δηλαδή που εξέλεξαν το ρεπουμπλικανικό κόμμα, όπως η Λουιζιάνα, κορυφαίος παραγωγός σόγιας, καθώς και το Κάνσας και την Νεμπράσκα, πολιτείες που παράγουν σημαντικές ποσότητες βόειου κρέατος και πουλερικών.
Υπενθυμίζεται, ότι η εμπορική πολιτική της ΕΕ είναι αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και όχι των κρατών – μελών και το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ δεν χρειάζεται ομοφωνία των 27 για να επιβάλει δασμούς σε αγαθά τρίτων χωρών. Αρκεί η ειδική πλειοψηφία για να περάσει η πρόταση της Κομισιόν, κάτι που στην πράξη σημαίνει ότι εάν το 55% των κρατών μελών της ΕΕ ψηφίζει υπέρ (σ.σ. 15 στα 27 κράτη – μέλη) και παράλληλα η πρόταση υποστηριχθεί από τα κράτη μέλη που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του συνολικού πληθυσμού της Ε.Ε., οι δασμοί που προτείνει η Κομισιόν θα εγκριθούν . Εάν η ειδική πλειοψηφία καταψηφίσει την προτεινόμενη πράξη, η Επιτροπή δεν μπορεί να την εγκρίνει. Εάν δεν υπάρχει ειδική πλειοψηφία είτε υπέρ είτε κατά της προτεινόμενης πράξης, η Επιτροπή μπορεί είτε να την εγκρίνει είτε να υποβάλει νέα, τροποποιημένη έκδοση.
Στην εν λόγω επιτροπή (Trade Barriers Committee) η οποία συνεδριάζει σπανίως, συμμετέχουν οι εκπρόσωποι των 27 εθνικών κρατών και κυβερνήσεων, αλλά προεδρεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Όπως πληροφορείται το protothema.gr, από πηγές των Βρυξελλών οι οποίες επέλεξαν την ανωνυμία ακριβώς για να μιλήσουν ελεύθερα «σε κανονικές περιόδους, αυτές οι επιτροπές σπανίως συνέρχονται. Ωστόσο η κατάσταση στις ΗΠΑ επαναφέρει στο προσκήνιο την ανάγκη αναθεώρησης των κανονισμών του παγκόσμιου εμπορίου».
Αναφορικά με το ζήτημα της Κίνας και τους δασμούς που επέβαλε η Ουάσινγκτον στο Πεκίνο, πηγές των Βρυξελλών υπογραμμίζουν στο protothema.gr ότι: «η ΕΕ επ ουδενί δεν συνασπίζεται με την Κίνα εναντίον των ΗΠΑ στο θέμα των δασμών αλλά παρακολουθούμε στενά την πιθανή αύξηση εισροής κινεζικών προϊόντων στην αγορά της ΕΕ ως πιθανή εκτροπή των κινεζικών εξαγωγών από τις ΗΠΑ».