Η Πάρνηθα, γνωστή για την εξαιρετική φυσική της αξία και τη φιλοξενία σπάνιων ειδών πανίδας, όπως το κόκκινο ελάφι (Cervus elaphus), αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις τα τελευταία χρόνια που απειλούν την ισορροπία του οικοσυστήματός της.
Η σημαντική αύξηση του πληθυσμού των λύκων έχει επηρεάσει δραματικά τον πληθυσμό των ελαφιών, που πλέον παρουσιάζει εμφανή μείωση.
Όπως αναφέρει ο Δρ. Γιώργος Ηλιόπουλος, επιστημονικός υπεύθυνος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Καλλιστώ, η θήρευση από τους λύκους είναι ένας από τους κύριους λόγους για την μείωση του πληθυσμού των ελαφιών στην περιοχή.
Ο Δρ. Ηλιόπουλος σημειώνει επίσης ότι οι δασικές πυρκαγιές των τελευταίων ετών έχουν καταστρέψει σχεδόν το 50% του φυσικού περιβάλλοντος των ελαφιών, επιδεινώνοντας περαιτέρω την κατάσταση.
Οι εκτιμήσεις για τον πληθυσμό των ελαφιών στην Πάρνηθα διαφέρουν, με την περιβαλλοντική οργάνωση Καλλιστώ να εκτιμά ότι το 2023 ο αριθμός τους κυμαινόταν γύρω από τα 350 άτομα, ενώ η Μονάδα Διατήρησης του ΟΦΥ υπολογίζει τον πληθυσμό τους μεταξύ 100 και 200 ατόμων. Η διαφορά στις εκτιμήσεις οφείλεται στις διαφορετικές μεθόδους καταγραφής που χρησιμοποιούνται.
Οι κύριες απειλές για τα ελάφια περιλαμβάνουν τις δασικές πυρκαγιές, τη θήρευση από τους λύκους και τη λαθροθηρία. Ο Δρ. Ηλιόπουλος αναφέρει ότι οι πυρκαγιές τα τελευταία 3-4 χρόνια έχουν καταστρέψει σχεδόν το μισό Εθνικό Πάρκο, ενώ οι λύκοι, οι οποίοι ζουν στην περιοχή, τρέφονται σε μεγάλο ποσοστό με ελάφια (60-70% της διατροφής τους, ανάλογα με την περιοχή), γεγονός που συμβάλλει στην μείωση του πληθυσμού τους.
Η επιστημονική ομάδα της Καλλιστώ έχει πραγματοποιήσει γενετικές αναλύσεις και μελέτες τροφικών προτιμήσεων των λύκων, και το 2023 διαπιστώθηκε ότι στην Πάρνηθα ζουν πάνω από 40 λύκοι. Αυτή η έρευνα επιβεβαιώνει ότι η θήρευση από τους λύκους είναι ο κύριος παράγοντας μείωσης του πληθυσμού των ελαφιών.
Παράλληλα, η Καλλιστώ παρακολουθεί στενά την κατάσταση και προγραμματίζει διαχειριστικά μέτρα για την προστασία των ελαφιών.
Η προστασία του πληθυσμού των ελαφιών είναι ένα περίπλοκο ζήτημα, και η οργάνωση έχει ήδη υποβάλει προτάσεις στο Υπουργείο Περιβάλλοντος για τη διαχείριση της κατάστασης.
Η παρακολούθηση των πληθυσμών των λύκων και των ελαφιών, με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων, είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση της ισορροπίας του οικοσυστήματος και την πρόληψη της πλήρους εξαφάνισης του είδους.