ΡΕΠΟΡΤΑΖ:
Εδώ και πολύ καιρό, ακριβολογώντας μήνες, ερευνώντας το θέμα, μας προκάλεσαν αλγεινή εντύπωση, οι τόσες αναφορές σε περιβαλλοντικά εγκλήματα, σηκώνονται τόσα drones πάνω από τη Διώρυγα, αλλά κανείς δεν απόρησε με τα βουνά που «ξεφύτρωσαν» ξαφνικά δίπλα στο κανάλι, κανείς δεν αναρωτήθηκε τι είναι όλα αυτά τα χώματα. Και όσοι ξέρουν, απλά σιωπούν.
Η περίπτωση της αποκατάστασης των πρανών της Διώρυγας της Κορίνθου, όπως αποκαλύπτεται από το ρεπορτάζ του lb μέσα από την έρευνα, αναδεικνύει μία σειρά από σοβαρά ζητήματα που εγείρουν ερωτήματα διαφάνειας, περιβαλλοντικής ευθύνης και σεβασμού στη δημόσια περιουσία.
1. Η περίεργη «έκτακτη ανάγκη» και η εμπλοκή της κυβέρνησης
Η κήρυξη της Διώρυγας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με διαδικασίες που ξεκίνησαν από το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και εκτελέστηκαν μέσω του Δήμου Λουτρακίου-Περαχώρας, καταδεικνύει μία προσπάθεια για την επίσπευση της χρηματοδότησης. Το ότι το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας παρενέβη ώστε να γίνει δεκτό το αίτημα από τον Δήμο δημιουργεί εύλογες απορίες: Γιατί δεν προχώρησε το ίδιο στην ανακήρυξη έκτακτης ανάγκης; Γιατί «ανάγκασε» το δήμο να αιτηθεί κάτι που του υπέδειξε η Κυβέρνηση; Μήπως έγινε αυτό για να διευκολυνθεί η εταιρεία μέσω fast-track διαδικασιών και απευθείας ανάθεσης;
Η επίκληση της “έκτακτης ανάγκης” δεν είναι απλώς ένας διοικητικός χαρακτηρισμός. Είναι ένα εργαλείο που επιτρέπει τη γρήγορη εκταμίευση κονδυλίων, την απευθείας ανάθεση έργων και την παράκαμψη χρονοβόρων αλλά απαραίτητων ελεγκτικών μηχανισμών. Όταν όμως αυτό το εργαλείο χρησιμοποιείται με γνώμονα για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών εταιρειών, τότε μιλάμε για κατάχρηση εξουσίας ή ίσως ένα σκάνδαλο; Ερωτήματα που χρήζουν απάντησης.
Δείτε το βίντεο όταν ο δήμος Λουτρακίου αιτήθηκε κατ΄εντολήν της Κυβέρνησης την κατάσταση έκτακτης ανάγκης: Τα εξήγησε στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, ο δήμαρχος Λουτρακίου, κ. Γιώργος Γκιώνης.
Η ΑΚΤΩΡ ανέλαβε με έκπτωση 4,47%, ενώ το συνολικό κόστος έφτασε στα 34 εκατομμύρια ευρώ. Ιστορικά, οι τρεις εταιρείες που συμμετείχαν στην πρόσκληση διαπραγμάτευσης ΑΒΑΞ, Μυτιληναίος και ΑΚΤΩΡ είχαν υποβάλλει αρχικά ποσοστά έκπτωσης 1%, 2,7% και 3,59% αντίστοιχα. Στην συνέχεια οι τρεις συμμετέχοντες κλήθηκαν να καταθέσουν βελτιωμένες προσφορές και το έργο ανατέθηκε στην ΑΚΤΩΡ με ποσοστό έκπτωσης 4,47%.
Ο αρμόδιος υφυπουργός που τυχνάνει και Κορίνθιος ο κ.Νίκος Ταγαράς, σε δηλώσεις του στο capital.gr είχε σημειώσει ότι η εν λόγω απόφαση εξαίρεσης από περιβαλλοντική αδειοδότηση για τη Διώρυγα της Κορίνθου αφορά στην εκτέλεση τεχνικών έργων επείγοντος χαρακτήρα για την αποκατάσταση και επισκευή των ζημιών που προκλήθηκαν στο πρανές από την πλευρά της Πελοποννήσου, από τις καταπτώσεις όγκων περί των 15.000-20.000 κ.μ. Αποτέλεσμα αυτών των αστοχιών είναι η Διώρυγα της Κορίνθου να παραμένει κλειστή και να μην είναι διαθέσιμος ο συγκεκριμένος δίαυλος για τη ναυσιπλοΐα.
“Επιταχύνουμε τις διαδικασίες ώστε οι εργασίες αποκατάστασης να ξεκινήσουν άμεσα, μέσα στον Ιανουάριο του 2022, ενώ παράλληλα διασφαλίζουμε την προστασία του περιβάλλοντος, μέσω των κατάλληλων μέτρων που η απόφαση επιβάλλει.
Η Διώρυγα της Κορίνθου είναι έργο παγκόσμιου ενδιαφέροντος, σύμβολο αναφοράς και δεν είναι τυχαίο που έχει χαρακτηριστεί από το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών ως Σύνθετο και Ειδικό Έργο Εθνικού Επιπέδου” ανέφερε ο κ. Ταγαράς.
2. Τα Μπάζα – Περιβαλλοντικό έγκλημα ή οικονομική εξοικονόμηση;
Η μεγαλύτερη όμως ανησυχία δεν προέρχεται από τη διαδικασία ανάθεσης του έργου, αλλά από την προκλητική εναπόθεση χωμάτων και μπαζών από τις εργασίες διάνοιξης της Διώρυγας σε χώρο που δεν έχει άδεια. Η εργολήπτρια εταιρεία, παρά το γεγονός ότι η σύμβασή της- ή μήπως όχι;-αναφέρει ξεκάθαρα πως πρέπει να απομακρύνει τα υλικά, τα εναποθέτει δίπλα ακριβώς από τα πρανή δημιουργώντας λόφους ύψους 50-70 μέτρων, ίσως και παραπάνω! Οι λόφοι αυτοί, σύμφωνα με πληροφορίες που ανακύπτουν απο το ρεπορτάζ, ενδέχεται να προκαλέσουν νέες κατολισθήσεις, ενώ σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων, τα χώματα θα καταλήξουν ξανά μέσα στη Διώρυγα!
Η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Λουτρακίου, όπως μας δήλωσε ο Διευθυντής κ. Μακρίδης, δεν έδωσε άδεια για την εναπόθεση των χωμάτων, ενώ και η ΑΕΔΙΚ (Ανώνυμη Εταιρεία Διώρυγας Κορίνθου) απέρριψε το ίδιο αίτημα, ενώ επισταμένως ζητά την απομάκρυνσή τους. Παρ’ όλα αυτά, τα χώματα εξακολουθούν να συσσωρεύονται. Το ερώτημα είναι απλό: Αν δεν έχει δοθεί άδεια από κανέναν αρμόδιο φορέα, πώς συνεχίζεται η εναπόθεση; Γιατί δεν παρεμβαίνουν οι αρχές;
3. Οικονομικά οφέλη εις βάρος της ασφάλειας και της περιβαλλοντικής νομιμότητας;
Η απόθεση των μπάζων στον χώρο εργασιών αντί για τη μεταφορά τους σε αδειοδοτημένο σημείο έχει μία προφανή εξήγηση: το κόστος.
Η μεταφορά των χωμάτων θα κόστιζε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, ενδεχομένως και εκατομμύρια. Η επιλογή της ΑΚΤΩΡ να «παρακάμψει» τη νομοθεσία και να αφήσει τα υλικά επί τόπου την απαλλάσσει από αυτά τα έξοδα. Αντ’ αυτού, δημιουργείται ένας τεχνητός όγκος χωμάτων, που όχι μόνο παραβιάζει τη σύμβαση, αλλά εγκυμονεί και τεράστιους κινδύνους.
Γιατί η εταιρεία δεν υποχρεώνεται να απομακρύνει τα χώματα; Γιατί δεν της έχει επιβληθεί κανένα πρόστιμο; Γιατί το έργο που πληρώνεται από τους Έλληνες φορολογούμενους εκτελείται με όρους που μπορεί να προκαλέσουν νέες καταστροφές; Ποιοι και γιατί «κλείνουν τα μάτια»;
Το γεγονός ότι καμία αρμόδια αρχή (Υπουργείο Υποδομών, Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Δήμος, Περιφέρεια) δεν παρεμβαίνει, είναι εξίσου ανησυχητικό με το ίδιο το έργο. Οι παραβάσεις είναι σαφείς: Παράνομη απόθεση μπαζών χωρίς άδεια. Αγνόηση αποφάσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της ΑΕΔΙΚ. Κίνδυνος νέων κατολισθήσεων λόγω υπερφόρτωσης του εδάφους.
Η Διώρυγα της Κορίνθου αποτελεί παγκόσμιο ιστορικό και τεχνικό μνημείο, αλλά αντιμετωπίζεται ως ένας εργολαβικός «σκουπιδότοπος».
Ποιος φταίει; Ποιος θα λογοδοτήσει;
Οι πολίτες, οι οποίοι πληρώνουν φόρους , έχουν κάθε λόγο να απαιτούν διαφάνεια, έλεγχο και κυρώσεις.
Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη; Ποιος θα πληρώσει αν το έργο των 34 εκατομμυρίων ευρώ καταλήξει πάλι στον βυθό της Διώρυγας; Γιατί οι αρμόδιοι σιωπούν και επιτρέπουν σε μία εταιρεία να λειτουργεί με αυτό το τρόπο;
Αν το πρόβλημα αγνοηθεί, είναι βέβαιο ότι η Διώρυγα της Κορίνθου θα καταρρεύσει ξανά – και τότε κανείς δεν θα μπορεί να πει ότι δεν ήξερε.
Με απλά λόγια
Για γίνει απλοϊκά κατανοητό , σε οποιαδήποτε εκσκαφή γίνεται π.χ. σε μία οικοδομή, υποχρεούσαι από τον νόμο, τα χώματα καθώς και τα μπάζα της οικοδομής, να τα αποθέσεις σε συστήματα διαχείρισης αποβλήτων. Αυτή η σύμβαση υποχρεωτικά υπογράφεται εξ αρχής από την εκκίνηση του έργου.
Στη Διώρυγα τα χώματα αφέθηκαν δίπλα ακριβώς από το κανάλι! Παγκόσμια πρωτοτυπία; Ίσως.
Και όχι μόνο αφέθηκαν δίπλα ακριβώς από τα πρανή του καναλιού αλλά με τον όγκο τους ΑΛΛΟΙΩΝΟΥΝ την εικόνα ενός τεχνητού μνημείου που επισκέπτονται εκατομμύρια τουρίστες για να θαυμάσουν αλλά και του περιβάλλοντος που αποτελεί πλέον το σημαντικότερο αγαθό, γιατί αποτελεί τη βάση της ζωής στον πλανήτη μας. Χωρίς ένα υγιές περιβάλλον, ούτε η ανθρωπότητα ούτε οι υπόλοιποι ζωντανοί οργανισμοί μπορούν να επιβιώσουν. Το περιβάλλον δεν είναι απλά μια αφηρημένη έννοια – είναι το σπίτι μας, η ίδια η ζωή μας. Χωρίς αυτό, δεν υπάρχει μέλλον!
Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι ΠΟΤΕ αυτά τα χώματα θα ξαναπέσουν στο κανάλι.
Και να αναρωτηθούμε για μια ακόμα φορά:
Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη όταν συμβεί το αναπόφευκτο;
Η δημοσιογραφική ομάδα του Loutrakiblog