Αύξηση στους μισθούς των ναυτικών, παγκοσμίως, καταγράφει η ετήσια έρευνα της Danica Crewing Specialists, εξαιτίας -κυρίως- της έλλειψης εργατικού δυναμικού. Ωστόσο, οι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι αυξήσεις αυτές εξανεμίζονται εξαιτίας του πληθωρισμού.
Όπως αποτυπώνει η έρευνα «Seafarers’ Survey 2024» της Danica, που ειδικεύεται στα πληρώματα πλοίων, οι μισθοί για τους άνδρες και τις γυναίκες που εργάζονται στη θάλασσα είναι αυξημένοι σχεδόν σε όλους τους τύπους πλοίων (εξαίρεση αποτελούν τα offshore πλοία), αλλά οι πραγματικοί αριθμοί πίσω από την άνοδο δίνουν μια πολύ πιο περίπλοκη εικόνα.
Ειδικότερα, σε επίπεδο εθνικότητας πληρωμάτων, στο σχετικό report επισημαίνεται ότι οι Ινδοί αξιωματικοί σε πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου συνεχίζουν να λαμβάνουν τους υψηλότερους μισθούς – περίπου 10% υψηλότερους από τους συναδέλφους τους σε Ανατολική Ευρώπη (π.χ. Ουκρανία, Ρουμανία) και Φιλιππίνες, οι οποίοι αμείβονται με τα ίδια περίπου ποσά στο ανώτερο επίπεδο της ιεραρχίας. Ωστόσο, με βάση τα ίδια στοιχεία, τα κατώτερα πληρώματα από τις Φιλιππίνες, αμείβονται λιγότερο από τους συναδέλφους τους στην Ανατολική Ευρώπη και την Ινδία. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με έρευνα της «Ν», οι υψηλότερα αμειβόμενοι στην Ευρώπη είναι οι Κροάτες, οι Λετονοί, οι Έλληνες και οι Πολωνοί αξιωματικοί.
Αλλαγή εργοδότη
Στα συμπεράσματα της έρευνας, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 69.000 ερωτηθέντες, τονίζεται χαρακτηριστικά ότι ενώ τα πληρώματα βλέπουν αυξήσεις στις αποδοχές τους σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, αυτές αποτυγχάνουν να συμβαδίσουν με τον πληθωρισμό σε διεθνές επίπεδο, κάτι που προκαλεί οργή σε χιλιάδες ναυτικούς.
Στο πλαίσιο αυτό, το 58% των ανδρών και γυναικών αξιωματικών, αλλά και κατώτερων πληρωμάτων, τονίζει ότι άλλαξε εργοδότη τουλάχιστον μία φορά τα προηγούμενα τρία χρόνια. Από αυτούς, το 37% αναφέρει ότι άλλαξε εταιρεία για υψηλότερο μισθό, ενώ στην αντίστοιχη ανάλυση της Danica το 2019 το ποσοστό αυτό μόλις που έφτανε το 25%.
Επίσης, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, ο αριθμός των ναυτικών με προϋπηρεσία 48 μηνών και άνω στην ίδια εταιρεία μειώθηκε κατά 24% σε ετήσια βάση. Βασικοί παράγοντες για την αλλαγή εργασίας είναι επίσης η δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο, τα νεότερα σε ηλικία πλοία, οι καλύτερες ευκαιρίες προώθησης και τα συνταξιοδοτικά προγράμματα/ιατρικές ασφάλειες.
Οι ελλείψεις ναυτικών είναι πιο εμφανείς σε ορισμένες τάξεις, γεγονός που αποφέρει μεγαλύτερες αυξήσεις μισθών σε ορισμένες ειδικότητες. Συγκεκριμένα, η έρευνα της Danica αποτυπώνει πως οι λοστρόμοι, οι μάγειρες και οι ηλεκτροσυγκολλητές έχουν υψηλή ζήτηση, με τις απολαβές τους να έχουν αυξηθεί κατά 10%, ενώ -ειδικότερα- οι Ουκρανοί ηλεκτροσυγκολλητές είδαν να αυξάνεται ο μισθός τους έως και 30% λόγω της τεράστιας έλλειψης που καταγράφεται.
Ανησυχίες
Εν όψει ενός τόσο ισχυρού ανταγωνισμού για την εύρεση πληρωμάτων, υπογραμμίζεται ακόμη ότι οι πλοιοκτήτριες εταιρείες θα πρέπει να διασφαλίσουν την ευημερία των ναυτικών. Όμως, η έρευνα της Danica αποκαλύπτει ότι έως και το 35% των ερωτηθέντων, προερχόμενοι από την παγκόσμια αγορά πληρωμάτων, ισχυρίζονται ότι ο μισθός τους δεν καταβλήθηκε εγκαίρως, με το 7% να λέει ότι δεν έλαβε τον πλήρη μισθό του.
Σε ό,τι αφορά τη διαβίωση στο πλοίο, η έρευνα «Seafarers’ Survey 2024» επισημαίνει ότι αυξάνονται οι ανησυχίες για την ευημερία των πληρωμάτων. Ειδικότερα, ο αριθμός των ναυτικών που ανέφεραν έλλειψη τροφίμων και πόσιμου νερού συνεχίζει να είναι ανησυχητικά υψηλός στο 25%, έναντι 20% το 2019. Ένας στους οκτώ αναφέρει ότι βίωσε εκφοβισμό και παρενόχληση στη θάλασσα, ενώ το 35% κάνει λόγο για μη συμμόρφωση με τους νόμιμους κανόνες ωρών ανάπαυσης.
Παράλληλα, ο αριθμός των ναυτικών που ένιωσαν κατάθλιψη κατά το τελευταίο τους συμβόλαιο αυξήθηκε από το 11% το 2023 στο 14% το 2024, ενώ τη φετινή χρονιά ρωτήθηκαν επίσης πόσοι ναυτικοί δεν μπόρεσαν να επισκεφθούν έναν γιατρό στην ξηρά και το 3% απάντησε θετικά.
Η έρευνα εστίασε και στους Ουκρανούς ναυτικούς, εντοπίζοντας ότι περίπου το 70% θα επιστρέψει στη χώρα του όταν τερματιστεί ο πόλεμος, αν και ο αριθμός που λέει ότι δεν σχεδιάζει ποτέ να επιστρέψει έχει αυξηθεί στο 20% από 12% το 2023.
Πιο γενναιόδωροι
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Danica Crewing Specialists, Henrik Jensen, «ο συνδυασμός της γενικότερης έλλειψης και της εύρεσης ικανών ναυτικών, από κοινού με την οικονομική κατάσταση των περισσότερων πλοιοκτητών αυτή τη στιγμή, κάνει τους εργοδότες λίγο πιο γενναιόδωρους με τις αμοιβές».
«Η έλλειψη ανώτερων αξιωματικών ενθαρρύνει ορισμένους πλοιοκτήτες να δεχτούν νέα άτομα απευθείας απασχολούμενα σε υψηλότερο πόστο σε σχέση με την προηγούμενη εργασία τους. Και βλέπουμε μια απότομη αύξηση στα βιογραφικά με ψευδώς αναγραφόμενη εμπειρία. Οι ναυτικοί χρησιμοποιούν “συμβούλους” για να τους βοηθήσουν στη δημιουργία αυτών των πλαστών βιογραφικών και το επίπεδο παραποίησης είναι αρκετά προχωρημένο», πρόσθεσε.