Τελευταία ευκαιρία για να δηλώσουν τα ακίνητά τους στο Κτηματολόγιο έχουν μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2024 οι ιδιοκτήτες που υπάγονται σε περιοχές όπου εξακολουθεί να «τρέχει» η Κτηματογράφηση. Όπως έχει καταστήσει σαφές το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δεν αναμένεται να δοθεί παράταση για τις δηλώσεις ιδιοκτησίας ενώ όπως είναι γνωστό, παράταση δίνεται στην προθεσμία διόρθωσης των αρχικών εγγραφών, η οποία έληγε επίσης στις 30 Νοεμβρίου 2024.
Οι πολίτες που δεν θα υποβάλουν δήλωση κινδυνεύουν να εμπλακούν σε γραφειοκρατικές ή και δικαστικές περιπέτειες. Πρώτη άμεση συνέπεια για όσα ακίνητα δεν έχει υποβληθεί δήλωση είναι η αδυναμία έκδοσης οικοδομικής άδειας ή εκτέλεσης πράξεων όπως είναι οι αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ενώ σε περίπτωση σφάλματος των πρώτων εγγραφών, ο υπόχρεος θα πρέπει να προβεί στη διόρθωσή τους που σημαίνει επιπλέον κόστος, χρόνο και ίσως και εμπλοκή σε δικαστικές διαμάχες. Στο ίδιο πλαίσιο, πρέπει να τονιστεί ότι και η επί σειρά ετών παράλειψη των πολιτών να συμμετέχουν στις διαδικασίες της κτηματογράφησης και κυρίως στη διαδικασία των αρχικών εγγραφών (η οποία τελικά παρατείνεται) ενέχει κίνδυνο απώλειας της ακίνητης περιουσίας ή απομείωσής της.
Παρ’ όλα αυτά, όπως είναι γνωστό, μέχρι στιγμής, το τοπίο δεν είναι ξεκάθαρο όσον αφορά στα πρόστιμα και στις κυρώσεις (το ίδιο το Κτηματολόγιο αναφέρει ότι «προβλέπεται επιβολή προστίμου που σύντομα θα θεσμοθετηθεί). Για τις περιπτώσεις όπου δεν υποβληθούν δηλώσεις ή που οριστικοποιηθούν οι πρώτες εγγραφές και υπάρχουν σφάλματα, φαίνεται ότι υπάρχει νομοθετικό κενό. Προφανώς, αναμένεται ότι θα υπάρξει πρόβλεψη (είτε με πρόστιμο, είτε μέσω της δικαστικής οδού ή άλλων τρόπων) προκειμένου τα συγκεκριμένα ακίνητα να μην χαρακτηρίζονται επ’ αόριστον ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» ή να μην παραμένουν σε ομηρία και να μην μπορούν να μεταβιβαστούν σε περίπτωση σφάλματος.
Πώς υποβάλλεται η δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο
Με την διαδικασία της Κτηματογράφησης, όλοι οι δικαιούχοι (φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα και το Ελληνικό Δημόσιο) είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση του Ν. 2308/95 για όλα τα εγγραπτέα δικαιώματά τους σε ακίνητα (για παράδειγμα κυριότητα, επικαρπία, υποθήκες, δολείες διόδου, κατασχέσεις, εγγραπτέες αγωγές).
Βασική προϋπόθεση για την δήλωση της «τελευταίας στιγμής» είναι η υποβολή των απαραίτητων νομιμοποιητικών εγγράφων όπως είναι οι τίτλοι ιδιοκτησίας.
Η δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο υποβάλλεται με δύο τρόπους:
- Ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας του Κτηματολογίου, επισυνάπτοντας τα σχετικά αρχεία και καταβάλλοντας το σχετικό τέλος μέσω κάρτας πληρωμών.
- Με επιτόπου υποβολή, κατόπιν ραντεβού, στο τοπικό Γραφείο Κτηματογράφησης σε έντυπη μορφή.
Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί και από τρίτο πρόσωπο με εξουσιοδότηση, χωρίς γνήσιο υπογραφής ενώ εάν ένας πολίτης επιθυμεί ο ίδιος να υποβάλλει δήλωση στο όνομα άλλου προσώπου (πχ συγγενή στο εξωτερικό), θα πρέπει να προσκομίσει αντίγραφο του σχετικού συμβολαιογραφικού πληρεξούσιου. Στην περίπτωση ανηλίκου, υπογράφουν οι κηδεμόνες που ασκούν την γονική μέριμνα (από κοινού με την προσκόμιση αντιγράφου της ταυτότητάς τους) ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις εκπροσώπησης (νομικά πρόσωπα, κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, εκκαθαριστής κληρονομιάς, σύνδικος πτώχευσης, εκτελεστής διαθήκης) απαιτούνται τα απαραίτητα κάθε φορά νομιμοποιητικά έγγραφα διορισμού.
Όλα τα έντυπα και δικαιολογητικά είναι διαθέσιμα στα Γραφεία Κτηματογράφησης και στο διαδικτυακό χώρο της Ελληνικό Κτηματολόγιο, www.ktimatologio.gr. Πιο συγκεκριμένα, απαιτούνται τα έντυπα δήλωσης Δ1/Δ2 καθώς και συνοδευτικά (κατά περίπτωση) έγγραφα όπως:
Για τα φυσικά πρόσωπα:
- Συμπληρωμένη και νόμιμα υπογεγραμμένη Δήλωση του Ν. 2308/1995
- Τίτλοι ιδιοκτησίας και έγγραφα που τεκμηριώνουν τα δικαιώματα σε ακίνητα (π.χ. συμβόλαια, δικαστικές αποφάσεις, διοικητικές πράξεις κλπ και τα πιστοποιητικά μεταγραφής τους)
- Απλό φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (Δ.Α.Τ) ή του διαβατηρίου (Δ.Δ.)του δικαιούχου και αποδεικτικό έγγραφο (σε απλό φωτοαντίγραφο) που να αποδεικνύει τον ΑΦΜ (π.χ. εκκαθαριστικό σημείωμα εφορίας, αποδεικτικό απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασμό ΔΕΗ,ΟΤΕ).
Για τα νομικά πρόσωπα :
- Συμπληρωμένη, νόμιμα υπογεγραμμένη και φέρουσα τη σφραγίδα του νομικού προσώπου Δήλωση του Ν. 2308/1995
- Τίτλοι ιδιοκτησίας και έγγραφα που τεκμηριώνουν τα δικαιώματα σε ακίνητα (π.χ. συμβόλαια, δικαστικές αποφάσεις, διοικητικές πράξεις κλπ και τα πιστοποιητικά μεταγραφής τους)
- Απλό φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (Δ.Α.Τ) ή του διαβατηρίου (Δ.Δ.)
- του εκπροσώπου του δηλούντος νομικού προσώπου και αποδεικτικό έγγραφο (σε απλό φωτοαντίγραφο) που να αποδεικνύει τον ΑΦΜ του νομικού προσώπου (π.χ. εκκαθαριστικό σημείωμα εφορίας, αποδεικτικό απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασμό ΔΕΗ, ΟΤΕ).
- Τα νομιμοποιητικά έγγραφα εκπροσώπησης της εταιρείας.
Για υποβολή δήλωσης Ν. 2308/1995 με δικαιούχο ανήλικο:
Η δήλωση αναγράφει ως δικαιούχο τον ανήλικο αλλά υπογράφεται και από τους δύο γονείς ως νόμιμους αντιπροσώπους του ανηλίκου ή από τον έναν γονέα σε περίπτωση που προσκομίζεται δικαστική απόφαση άσκησης της γονικής μέριμνας από τον ένα γονέα.
Κατά την υποβολή της δήλωσης προσκομίζονται απλό φωτοαντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (Δ.Α.Τ) των νομίμων αντιπροσώπων καθώς και του ανηλίκου εφόσον έχει εκδοθεί.