Εξαιρετικός το απόγευμα της Τετάρτης στο δημοτικό ανοιχτό πανεπιστήμιο Κορίνθου ο καθηγητής Γεωλογίας Ευθύμης Λέκκας. Μετουσίωσε επιστημονική και ακαδημαϊκή γνώση με μαεστρία στο κοινό – φοιτητές του ΔΑΕΠ, ένα κοινό μη ειδικό, αποκαλύπτοντας αφενός πως η Κορινθία είναι για τους επιστήμονες πεδίου του ένα «φυσικό εργαστήρι» με παγκόσμιες εισροές ερευνητών και αφετέρου, σημαντικά στοιχεία για την σεισμικότητα, την συχνότητα (καταρρίφθηκε ο μύθος πως τα ρήγματα δίνουν σεισμούς κάθε 50 χρόνια), το επίπεδο προετοιμασίας και πρόληψης της Ελλάδας στα σεισμικά φαινόμενα, τον «νεαρό», μόλις 5,5 εκ χρόνων, Κορινθιακό Κόλπο που δεν μπορεί να «δώσει» τσουνάμι λόγω φυσικών παραμέτρων, για την Πελοπόννησο που απομακρύνεται απο την Στερεά 2-3 εκατοστά κατ έτος, για την «εξαφάνιση» της Κρήτης απο το χάρτη σε 5 εκ χρόνια αλλά και για την… Κορινθιακή καταγωγή του ιδίου που δεν υφίσταται αλλά όμως τον ωθεί η αδυναμία προς τον τόπο μας, πολύ σύντομα να μετεγκατασταθεί μόνιμα σε αυτόν!
ΒΑΣΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΚΑΙ ΚΡΊΣΕΩΝ
Στα επόμενα 50 χρόνια, μεταξύ των 10 κυρίαρχων προβλημάτων που θα απασχολήσουν την ανθρωπότητα, βρίσκονται οι φυσικές καταστροφές και η κλιματική κρίση. Ο ΟΗΕ τα κατέταξε στα 10 πρώτα διότι παρουσιάζουν ραγδαίο εκθετικό ρυθμό καθιστώντας επιβεβλημένο τον στόχο της μείωσης των επιπτώσεων τους σε παγκόσμια κλίμακα. «Είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα που καλούμαστε να διαχειριστούμε, πέρυσι κατεγράφησαν περισσότερες των χιλίων περιπτώσεων καταστροφών, μια τάση εξαιρετικά επιθετική» ανέφερε ο καθηγητής Λέκκας τονίζοντας πως ο βασικότερος παράγοντας της τάσης αυτής είναι «οι ανθρώπινες ενέργειες»!
Ο καθηγητής ανέλυσε την ΒΑΣΙΚΗ ΕΞΙΣΩΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΚΑΙ ΚΡΙΣΕΩΝ δίνοντας τις τρεις βασικές παραμέτρους
1. Κίνδυνος: Αυξάνονται με σημαντικό ρυθμό τα φαινόμενα
2. Τρωτότητα: Οι άνθρωποι , τα έργα υποδομής κτλ. Να μειώσουμε την έντασή της, τις επιπτώσεις.
3. Διακινδύνευση: Αυτό που πρόκειται να χάσουμε στο φαινόμενο
Ως ΒΑΣΙΚΗ ΣΥΝΘΗΚΗ τέθηκε βεβαίως η πρόληψη , «Πρέπει να δοθεί βάση στην ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΓΚΗ, στην άμεση επέμβαση , στην ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. Να επαναφέρουμε την πρότερη κατάσταση αλλά με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα» σημείωσε ο καθηγητής ώστε στο επόμενο φαινόμενο να έχουμε λιγότερες ζημιές.
Βασικά στοιχεία στην «εξίσωση» φυσικά, η επιστημονική έρευνα, το θεσμικό πλαίσιο, ο εξοπλισμός, οι εθελοντικές ομάδες και βέβαια οι πόροι.
«Στους σεισμούς έχουμε κάνει πολύ καλή δουλειά» είπε ο Ευθύμης Λέκκας, δεν ισχύει το ανάλογο στα φαινόμενα της πλημμύρας αλλά και του τσουνάμι.
«ΠΡΟΣΑΡΜΟΖΟΜΑΣΤΕ…ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΑΣΤΕ….ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΜΑΣΤΕ ΣΩΣΤΑ!»
Ο Ευθύμης Λέκκας εκπροσώπησε την Ελλάδα στην διεθνή Σύνοδο της Ιαπωνίας πέρυσι, εκεί όπου υπεδείχθη στα κράτη η αναγκαιότητα της μείωσης των επιπτώσεων απο τις φυσικές καταστροφές. «Κύρια επιταγή του ΟΗΕ Ήταν να προσαρμοστούμε. Όχι να αντιδράσουμε» είπε χαρακτηριστικά ο καθηγητής αναφέροντας την σπουδαιότητα των 60 και πλέον αποστολών που έχουν γίνει απο το ΕΚΠΑ αλλά και το έργο που παράγει ο ΟΑΣΠ, ο Ευθύμης Λέκκας την τελευταία δεκαετία έχει την ευθύνη του οργανισμού από την θέση του Προέδρου.
«Έχουμε κάνει σπουδαία δουλειά στον οργανισμό. Ο Αντισεισμικός κανονισμός είναι απο τους καλύτερους στον κόσμο, γι αυτό βλέπετε σε σεισμούς που έχουν γίνει στη χώρα μας να έχουμε μικρότερες επιπτώσεις απο αντίστοιχες δονήσεις σε άλλες χώρες. Δείτε τι έγινε πέρυσι στην Τουρκία ! Είμαστε σε πολύ καλό επίπεδο στους σεισμούς. Κι εκείνο που λέω πάντα είναι πως, η μεγαλύτερη υποχρέωση μας ως ακαδημαικοί είναι προς τον πολίτη! Ξεκινήσαμε πέρυσι προσεισμικούς ελέγχους στα σχολεία, γίνονται εκπαιδεύσεις και ενημερώσεις, Το επίπεδο της αντισεισμικής θωράκισης μας είναι πολύ καλό, σας το υπογράφω! »
Ο καθηγητής αναφέρθηκε στον ρόλο των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, στον αρνητικό ρόλο που κρατούν στην μετάδοση της πληροφορίας που αφορά στα φυσικά φαινόμενα φέρνοντας ως παράδειγμα «οδηγία» που αστραπιαία κοινοποιήθηκε και έλεγε πως «δεν καθόμαστε κάτω απο βαριά έπιπλα αλλά δίπλα σε αυτά σχηματίζοντας τρίγωνο ασφαλείας. «Κάτι τέτοιο ισχύει στην Αμερική και όχι στην Ελλάδα. Όπως ισχύει η παραμονή κάτω απο την πόρτα μόνο σε οικήματα με τούβλα. Σε κατασκευές με οπλισμένο σκυρόδεμα στεκόμαστε στο κέντρο τους! Βέβαια, δεν χρησιμοποιούμε ασανσέρ, δεν μετακινούμαστε την ώρα της δόνησης, δεν παίρνουμε το αυτοκίνητο μας, δεν χρησιμοποιούμε το δίκτυο τηλεφωνίας» σημείωσε ο Ευθύμης Λέκκας τονίζοντας πως στα τελευταία κυρίως σημεία, την χρήση αυτοκινήτου και δικτύου τηλεφωνίας, χρειαζόμαστε ακόμα πολλή δουλειά!
Απο τα σημαντικότερα σημεία της ομιλίας του καθηγητή η αναφορά πως στην Ελλάδα έχουμε εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό απώλειας ανθρώπων, συγκριτικά με άλλες χώρες και για τα ίδια φαινόμενα.
ΦΥΣΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ Η ΚΟΡΙΝΘΙΑ, ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΣ ΤΟΠΟΣ
Ο Ευθύμης Λέκκας χαρακτήρισε την Κορινθία τόπο ευλογημένο! Αντίστοιχα της Ρόδου και της Κρήτης αν και… όπως είπε, σύμφωνα με τα επιστημονικά στοιχεία το νησί δεν θα υπάρχει σε 5 εκ χρόνια απο σήμερα! «Ο διαμελισμός της θάλασσας και της ξηράς είναι φοβερός. Εγκάρσια η θάλασσα ενώνει Αιγαίο και Ιόνιο ενώ τα μεγάλα ρήγματα δημιούργησαν βουνά όπως ο Ακροκόρινθος! «Ου παντός εκ κορινθιακή λίμνη», θεωρούσαν λίμνη τον Κορινθιακό ο οποίος έχει την ιδιομορφία να είναι ένας νέος κόλπος, δημιουργήθηκε πριν απο 5,5 εκ χρόνια, είναι γεμάτος απο νερό, πχ στην Αφρική δεν υπάρχει νερό, είναι κρύα τα νερά του και είναι γρήγορος, μεγαλώνει τάχιστα, απομακρύνεται η Πελοπόννησος απο τη Στερεά 2-3 εκατοστά κάθε χρόνο.
Η Κορινθία είναι «έντονα ανήσυχη περιοχή» είπε ο Καθηγητής παρουσιάζοντας τα χαρτογραφημένα ρήγματα στον Κορινθιακό και καταρρίπτοντας τον μύθο πως, τα ρήγματα δίνουν σεισμό κάθε 50 χρόνια «κάτι τέτοιο δεν ισχύει, η συχνότητα ξεκινά από τα 500 χρόνια και πάνω».
Η χαρτογράφηση των ρηγμάτων επίσης, δίνει την δυνατότητα των προδιαγραφών κτίσης των νέων κτιρίων,των συντελεστών δόμησης, κτιρίων ανθεκτικών σε πολύ μεγάλες σεισμικές δονήσεις, «τα κτίρια των τελευταίων 40 ετών είναι εξαιρετικά ανθεκτικά, κι αυτό οφείλεται στον αντισεισμικό κανονισμό που έχουμε καταρτίσει» είπε ο Ευθύμης Λέκκα αποκαλύπτοντας πως τις πρώτες αναλύσεις και έρευνες στο υπέδαφος έκαναν Γερμανοί ερευνητές που έφτασαν στην χώρα μας με τον Όθωνα υλοποιώντας και τις πρώτες χαρτογραφήσεις.
«ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΝΑΙ, ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΟΧΙ»
«Η πρόβλεψη ενός σεισμού έχει χιλιάδες παράγοντες και παραμέτρους και οι περισσότεροι μας είναι άγνωστοι. Έτσι δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόγνωση σε καμία περίπτωση παρά μονάχα για «εκτίμηση σεισμού» η απάντηση του καθηγητή στο δημοφιλέστατο ερώτημα «αν ένας σεισμός τελικά μπορεί να προβλεφθεί» για να καταλήξει στην ομιλία του « Ας αφήσουμε τις προβλέψεις κι ας κοιτάξουμε πως μπορούμε να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα»
Ο καθηγητής παρουσίασε επίσης, σε χάρτη, σχέδιο που αφορά την πόλη της Κορίνθου στο ενδεχόμενο σεισμού, σημεία συγκέντρωσης κοινού, ενέργειες κτλ. Ακολούθησαν ερωτήματα και απαντήσεις, με τους καθηγητές Τούσουλη και Χασικίδη να εξάρουν την επιστημοσύνη του Καθηγητή Λέκκα.