Η Κηφισιά εκπέμπει S.O.S για τη σωτηρία του φυτικού της πλούτου
Του Λέανδρου Ρακιντζή
Από την αρχαιότητα και μέχρι σήμερα η Κηφισιά λόγω του μεγάλου φυτικού της πλούτου και τους κήπους της αποτελούσε θέρετρο και μετά τη σιδηροδρομική σύνδεση με την Αθήνα αναπτύχθηκε οικιστικά με την κατασκευή επαύλεων και μαζί με την όμορο Εκάλη, το Ψυχικό και τη Φιλοθέη, αποτέλεσαν οάσεις πρασίνου.
Η Κηφισιά προστατεύονταν διαχρονικά μέσω ειδικών πολεοδομικών διατάξεων και προεδρικών διαταγμάτων για τη χρήση γης.
Η προστασία αυτή έπαυσε από το 2022, όταν με Υπουργική Απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος Ν. Ταγαρά αποφασίστηκε, ότι οι διατάξεις του ΝΟΚ θα κατισχύουν των ειδικών διατάξεων της προστασίας της Κηφισιάς. Πρόκειται για απόφαση που αποτελεί απαρχή της καταστροφής του φυτικού πλούτου της Κηφισιάς, σημείωσε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος Κηφισιάς Β. Ξυπολυτάς. Μετά όμως την κατάργηση της προστασίας της Κηφισιάς το 2022 και την έκδοση 400 οικοδομικών αδειών, που κάποιες αφορούσαν τεράστιες οικοδομές, κόπηκαν 1.043 δέντρα κατά το διάστημα 2022-2024 σε σημείο που κινδυνεύει ο φυτικός της πλούτος. Ο Δήμος Κηφισιάς, οι πολιτιστικοί σύλλογοι, αλλά κυρίως οι συνειδητοποιημένοι κάτοικοι της αντέδρασαν έντονα με διαμαρτυρίες, κινητοποιήσεις και προσφυγές στο ΣτΕ και με αίτημα την επαναφορά των ειδικών διατάξεων για την προστασία του πρασίνου. Εξάλλου το Δημοτικό Συμβούλιο Κηφισιάς αποφάσισε τη μερική αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών στη περιφέρεια του Δήμου που κάνουν χρήση του άρθρου 17 παρ. 8 του ΝΟΚ (ν.4067/2012).
Βλέποντας κάποιος, που έλειπε πολύ καιρό από τη χώρα, τον οικοδομικό οργασμό κυρίως στην Αττική, όπου η Αθηναϊκή Ριβιέρα τείνει να γίνει κατά τη φράση του Δημάρχου Βάρης, Βούλας Βουλιαγμένης “το Ντουμπάι της Μεσογείου”, ενώ στα Βόρεια Προάστια γκρεμίζονται παλιά σπίτια ακόμα και αρχοντικά στην Κηφισιά και δεν έχει απομείνει οικόπεδο ελεύθερο για να σηκωθούν στη θέση τους πολυώροφες οικοδομές, που με τη μέθοδο του τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι, έξι το λαδόξυδο, όπως χρησιμοποιούν σωρευτικά τις διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ-ν.4067/2012) με τις 38 τροπολογίες με τελευταία του ν.5106/2024, υπερβαίνουν κατά πολύ το μέχρι πρόσφατα ισχύον ανώτατο ύψος, ασφαλώς θα τρόμαζε από τις συνέπειες της αλόγιστης ανοικοδόμησης σε βάρος του περιβάλλοντος, του φυτικού πλούτου και της ποιότητας ζωής των πολιτών. Οι 37 τροπολογίες του ΝΟΚ, που κάποιος θα τις ονόμαζε “ντροπολογίες”, έγιναν λόγω όσμωσης με τους εργολάβους διαχρονικά από τους διατελέσαντες Υπουργούς και Υφυπουργούς Δημοσίων Έργων και Περιβάλλοντος, ενώ κάποιοι λόγω ειδικότητας ασφαλώς θα γνώριζαν τις επιβλαβείς συνέπειες.
Σαφώς οι – με την τουλάχιστον ανοχή της Πολιτείας – νομότυπες ή παράνομες, που πολλές φορές νομιμοποιούνται εκ των υστέρων νομοθετικά, πρακτικές των εργολάβων, που αποτελούν κατά παράφραση του Θουκυδίδη “Μέγα των εργολάβων κράτος”, οι οποίοι μπορεί μεν να παράγουν πλούτο κυρίως για τους ιδίους και θέσεις εργασίες (κατά το πλείστον για αλλοδαπούς μετανάστες), ταυτόχρονα όμως προσβάλλουν το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των πολιτών με τις φαραωνικές κατασκευές τους, αλλά ποιος νοιάζεται (who cares) ελληνιστί.
Ο ΝΟΚ (αρθ,17 παρ,8 ν.4067/2012) επιτρέπει τη για συγκεκριμένες χρήσεις ανοικοδόμηση υπόγεια εκτός του περιγράμματος του κτιρίου σε μεγαλύτερο μέρος του οικοπέδου που μπορεί να καταλάβει επιφάνεια άνω του 80ο/ο του οικοπέδου και αν το οικόπεδο είναι μικρό ολόκληρο. Με άδεια της Πολεοδομίας και όχι του Δασαρχείου μπορεί να κοπούν όλα τα δέντρα (νομίζω ως προς το ζήτημα αυτό υπάρχει θέμα συνταγματικότητας) με την υποχρέωση να φυτευτούν τα 2/3 του ακαλύπτου χώρου. Με το άρθρο 84 ν.5106/24 ορίζεται ότι η στάθμη της πλάκας επικάλυψης του υπογείου πρέπει να βρίσκεται τουλάχιστον 40 εκατοστά κάτω από τη στάθμη του οριστικά διαμορφωμένου εδάφους και να επιχωματωθεί, αλλά σε χώμα πάχους 40 πόντους μόνο μικρούς θάμνους μπορείς να φυτεύσεις και όχι δέντρα, αντίθετα με το παλιό σλόγκαν “Φύτεψε και εσύ ένα δέντρο μπορείς”.
Για το όλο θέμα υπάρχει πλήθος δημοσιευμάτων στα ΜΜΕ, ενδεικτικά: Capital 15-1024, Πόλεμος κατοίκων και δήμων με εργολάβους, 4-7-24, Ο ΝΟΚ και η καταστροφή των δέντρων στη Κηφισιά, 7-10-24, Μπλόκο του Δήμου Κηφισιάς στη σφαγή των δέντρων.
Σαφώς ο παραπάνω πόλεμος μεταξύ συνειδητοποιημένων πολιτών και εργολάβων και κάποιων ιδιοκτητών γης αποτελεί κλασσική περίπτωση αντιπαράθεσης μεταξύ δημόσιου συμφέροντος που αποσκοπεί στην προστασία του περιβάλλοντος και ατομικού συμφέροντος, που θα επιλυθεί δικαστικά.
Είναι γεγονός, ότι από τότε που οι Πολεοδομίες υπάχθηκαν στους ΟΤΑ κατά κανόνα οι πολεοδομικές άδειες εκδίδονται με ευθύνη των ιδιωτών μηχανικών, δεν γίνεται καμιά παρακολούθηση των οικοδομικών εργασιών, ούτε κατά κανόνα εξετάζονται οι καταγγελίες για πολεοδομικές παραβάσεις και μετατροπή των υπογείων χώρων σε κατοικίες, αλλά ακόμα και αποφάσεις του ΣτΕ για ακύρωση οικοδομικών αδειών ή αναστολή εργασιών δεν γίνονται σεβαστές και φυσικά ούτε κατεδαφίζονται αυθαίρετα κτίσματα , στην καλύτερη περίπτωση επιβάλλεται πρόστιμο, που δεν είναι αποτρεπτικό μέτρο, γιατί το κέρδος από την παρανομία είναι μεγαλύτερο.
Σαφώς για να βελτιωθεί η κατάσταση χρειάζεται έλεγχος κατά την έκδοση των οικοδομικών αδειών και κατά τη κατασκευή αλλά και τιμωρία, κυρίως όμως αυτοσυγκράτηση των πολιτικών σε νομοθετικές πρωτοβουλίες κυρίως, όταν προκαλούνται μη αναστρέψιμες συνέπειες, αλλά και συνεχής επαγρύπνησης της κοινής γνώμης και συνεργασία με τις δημοτικές αρχές για την προστασία του περιβάλλοντος.
- Ο Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ
- capital.gr