Του Χάρη Φλουδόπουλου
Θετικά μηνύματα για τις έρευνες υδρογονανθράκων στην περιοχή της Κρήτης έρχονται λίγες ημέρες μετά την απόφαση της αρμόδιας αρχής ΕΔΕΥΕΠ να δώσει το πράσινο φως για την έναρξη της δεύτερης φάσης των ερευνών από την κοινοπραξία ExxonMobil – Helleniq Energy στο ένα από τα δύο θαλάσσια οικόπεδα που ελέγχει. Ουσιαστικά η έναρξη της δεύτερης φάσης για την περιοχή “Νοτιοδυτικά της Κρήτης” φέρνει ακόμη πιο κοντά την απόφαση της κοινοπραξίας για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης, η οποία τοποθετείται χρονικά εντός της διετίας 2025-2026. Η οριστική απόφαση για τη διενέργεια της γεώτρησης αναμένεται στα τέλη του έτους, όπως είχε τονίσει και ο γενικός διευθυντής της ExxonMobil Cyprus, Βαρνάβας Θεοδοσίου, σε συνέδριο στην Αθήνα.
Σημειώνεται ότι η κοινοπραξία, με επιστολή της στις 3 Οκτωβρίου, ενημέρωσε την ΕΔΕΥΕΠ για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης των ερευνών για το οικόπεδο νοτιοδυτικά της Κρήτης και υπέβαλε το αίτημά της για έναρξη της β’ φάσης, που θα είναι και καθοριστική για την απόφαση διεξαγωγής γεωτρήσεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες και στα δύο οικόπεδα που ελέγχει η κοινοπραξία στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης η κοινοπραξία έχει προχωρήσει πιο πολύ, συλλέγοντας και τρισδιάστατα (3D) δεδομένα, που απεικονίζουν καλύτερα τους γεωλογικούς σχηματισμούς στον βυθό.
Ωστόσο η έναρξη της δεύτερης φάσης για το οικόπεδο νοτιοδυτικά της Κρήτης μεταφράζεται ότι η έμφαση δίνεται σε αυτή την περιοχή, όπου ξεκινά η δεύτερη φάση του βασικού σταδίου ερευνών που αφορά στη συλλογή τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η η συλλογή των 3D δεδομένων έχει ήδη γίνει νωρίτερα από το “επίσημο” χρονοδιάγραμμα, τον περασμένο Μάρτιο. Αυτό σημαίνει ότι για το θαλάσσιο οικόπεδο ΝΔ. της Κρήτης η κοινοπραξία μπορεί να αξιοποιήσει το επόμενο διάστημα, ώστε να εξετάσει τις επιλογές της και να προχωρήσει στη λήψη απόφασης μέχρι τα τέλη του 2024, για το εάν θα προχωρήσει ή όχι στην πρώτη διερευνητική γεώτρηση.
Η πρώτη φάση
Το πρόγραμμα της πρώτης φάσης περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, την πρόσκτηση και επεξεργασία 3.250 χιλιομέτρων δισδιάστατων σεισμικών δεδομένων, και την πραγματοποίηση γεωχημικής έρευνας. Την αρχική φάση των θαλάσσιων γεωφυσικών ερευνών, που ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2023, πραγματοποίησε η διεθνής εταιρεία πρόσκτησης και επεξεργασίας θαλάσσιων γεωφυσικών δεδομένων PGS (πλέον έχει συγχωνευθεί με την εταιρεία TGS), για λογαριασμό των μισθωτριών εταιρειών ExxonMobil και HELLENiQ ENERGY. Η PGS ολοκλήρωσε το πρόγραμμα εργασιών με απόλυτη επιτυχία, τηρώντας παράλληλα αυστηρότατα περιβαλλοντικά μέτρα, όπως το πρωτόκολλο “ήπιας εκκίνησης” και η “ζώνη αποκλεισμού”. Oι τελικές εργασίες που διενεργήθηκαν υπερκάλυψαν την ελάχιστη δαπάνη που προέβλεπε η σχετική σύμβαση, ύψους 5.000.000 ευρώ, αλλά και το ελάχιστο πρόγραμμα εργασιών, καθώς προσκτήθηκαν συνολικά 7.789 χιλιόμετρα σεισμικών έναντι των 3.250 ελάχιστων απαιτούμενων.
Το χρονοδιάγραμμα της πρώτης φάσης έληξε στις 9 Οκτωβρίου 2024, ενώ το επόμενο στάδιο ερευνών ξεκίνησε επίσημα στις 10 Οκτωβρίου 2024. Η δεύτερη φάση θα έχει διάρκεια 3 έτη και αφορά στην κατ’ ελάχιστο ολοκλήρωση της πρόσκτησης και επεξεργασίας τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κοινοπραξία ExxonMobil/HELLENiQ ENERGY έχει ήδη διεξαγάγει προκαταρκτικές τρισδιάστατες γεωφυσικές έρευνες στην περιοχή, και πάλι σε συνεργασία με την PGS, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024. Οι έρευνες αυτές αφορούσαν χαρτογράφηση του πυθμένα και των πιο επιφανειακών στρωμάτων του υπεδάφους, και τα γεωφυσικά δεδομένα που συλλέχθηκαν βρίσκονται ήδη σε στάδιο ερμηνείας και αξιολόγησης.
24 τρισ. τα πιθανά αποθέματα
Εν τω μεταξύ εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις της ΕΔΕΥΕΠ για το μέγεθος των πιθανών κοιτασμάτων στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στις οικονομικές καταστάσεις του 2023, για την εταιρεία αυτή τη στιγμή υπάρχουν 8 ενεργές συμβάσεις έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων στην Ελλάδα. Η περιοχή του Πρίνου βρίσκεται σε φάση παραγωγής και το Κατάκολο σε φάση ανάπτυξης, ενώ σε φάση έρευνας βρίσκονται έξι περιοχές: μία στην χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων, τρεις θαλάσσιες περιοχές στο Ιόνιο Πέλαγος (Μπλοκ 2, Μπλοκ 10, Μπλοκ Ιονίου), και δύο θαλάσσιες περιοχές στην Κρήτη (Δυτικά της Κρήτης, Νοτιοδυτικά της Κρήτης).
Μια συντηρητική εκτίμηση των δυνητικών και πιθανών αποθεμάτων των εν λόγω περιοχών, στις οποίες ωστόσο δεν έχει ακόμη διενεργηθεί εξερευνητική γεώτρηση, κυμαίνεται σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της ΕΔΕΥΕΠ στα 24 τρισ. κυβικά πόδια (trillion cubic feet) ή 680 bcm φυσικού αερίου (risked recoverable reserves). Η πιθανή επιβεβαίωση αυτών των κοιτασμάτων υπερκαλύπτει τόσο την παρούσα όσο και τη μέλλουσα εγχώρια ζήτηση φυσικού αερίου, καθιστώντας τη χώρα μας εξαγωγική έως τα τέλη της δεκαετίας.
Σύμφωνα με την ΕΔΕΥΕΠ, τα άμεσα οικονομικά οφέλη από την πιθανή παραγωγή φυσικού αερίου για το ελληνικό κράτος, με βάση μια χρονική διάρκεια εικοσιπενταετίας από την έναρξη της παραγωγής, θα προέρχονται από τη φορολογία εισοδήματος και από τα μερίσματα παραγωγής και άλλα λοιπά ανταλλάγματα.
Τέλος η έκθεση της ΕΔΕΥΕΠ αναφέρει ότι στη διάρκεια του δεύτερου μισού του 2023 κυριάρχησε η επεξεργασία των ερευνητικών δεδομένων, “με σκοπό την πιθανή λήψη αποφάσεων για ερευνητικές γεωτρήσεις προς το δεύτερο μέρος του 2024”, υπογραμμίζει η εταιρεία, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για τη λήψη επενδυτικής απόφασης. Η εταιρεία καταλήγει ότι “βασιζόμενοι στις πρόσφατα διεξαχθείσες έρευνες, η ΕΔΕΥΕΠ, μαζί με την ExxonMobil, επιτάχυναν την πρόσκτηση πρόσθετων τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων στη θαλάσσια περιοχή της Κρήτης στις αρχές του 2024, με στόχο την περαιτέρω διευκόλυνση της ανάλυσης για πιθανή μελλοντική ερευνητική γεώτρηση”.
Του Χάρη Φλουδόπουλου
capital.gr