Συζητήθηκεστην 27μελή Ολομέλεια του του Συμβουλίου της Επικρατείας συζητήθηκε το θέμα της συνταγματικότητας ή μη των διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) που επιφέρουν προσαύξηση στη δόμηση και στο ύψος των κτηρίων κ.λπ.
Ένα θέμα που αφορά μεν σε τέσσερες υποθέσεις του Δήμου Αλίμου αλλά συμμετέχει και η ΚΕΔΕ και πολλοί άλλοι δήμοι που βλέπουν τις περιοχές τους να αλλοιώνονται και να χάνουν την φυσιογνωμία της βιωσιμότητας.
Στην διαδικασία προέδρευε ο πρόεδρος του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου, Μιχάλης Πικραμένος, ενώ αγόρευσαν συνολικά δεκατρείς δικηγόροι, με παρεμβάσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, της ΚΕΔΕ αλλά και δέκα κατασκευαστικών εταιρειών.
Οι υποθέσεις έφτασαν στην Ολομέλεια κατόπιν παραπομπής από το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ, το οποίο μεταξύ άλλων έχει κρίνει αντίθετες προς το Σύνταγμα τις διατάξεις των άρθρων 10 και 25 του ΝΟΚ (νόμος 4067/2012) που προβλέπουν προσαυξήσεις συντελεστή δόμησης λόγω υποτυπώδους μείωσης της κάλυψης και ανέγερσης κτιρίου ανώτερης ενεργειακής απόδοσης (μπόνους δόμησης).
Επίσης, το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ έχει αποφανθεί ότι είναι αντίθετες στο Σύνταγμα και το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι διατάξεις εκείνες του ΝΟΚ που εξαιρούν από την προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης τους χώρους κύριας χρήσης για πατάρια, σοφίτες και έρκερ(προεξοχές, κινητά ή σταθερά συστήματα σκίασης κ.λπ.), εξαιτίας των οποίων αυξάνεται και το ύψος και η δόμηση και ο αριθμός των ορόφων, καθώς επίσης και τη δημιουργία χώρων κύριας χρήσης στο δώμα.
Οι εισηγήτριες των τεσσάρων υποθέσεων, σύμβουλοι Επικρατείας Μαρία Σωτηροπούλου και Χριστιάνα Μπολόφη, έκαναν πρόσθετες εισηγήσεις για το εάν κατά την έκδοση των οικοδομικών αδειών που αμφισβητούνται, εφαρμόστηκαν οι διατάξεις του ΝΟΚ χωρίς τη σύνταξη της απαραίτητης Ειδικής Επιστημονικής Μελέτης, όπως απαιτεί το άρθρο 24 του Συντάγματος. Αυτή η μελέτη κρίνεται απαραίτητη για να διαπιστωθεί αν η αύξηση της δόμησης και του ύψους των κτηρίων θα συμβάλλει σε οικιστική ανάπτυξη ή αν θα επιβαρύνει και θα υποβαθμίσει τις συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων του Δήμου Αλίμου.
Βασικό σημείο νομικής σύγκρουσης ήταν εάν κατά την έκδοση των προσβαλλόμενων οικοδομικών αδειών, χωρίς να υπάρχει η απαιτούμενη από το άρθρο 24 του Συντάγματος Ειδική Επιστημονική Μελέτη, εφαρμόστηκαν ή όχι οι διατάξεις του ΝΟΚ με τις οποίες προσαυξάνεται το όριο δόμησης, δηλαδή το ύψος των κτιρίων κ.λπ. Κάτι που έχει αποτέλεσμα να παρέχεται συλλήβδην η δυνατότητα ανέγερσης κτηρίων κατά παρέκκλιση των ισχυόντων πολεοδομικών όρων της κάθε περιοχής.
Το ζήτημα που τέθηκε είναι μήπως διά της πλαγίας οδού αυξάνεται το ύψος των κτιρίων αφού «ως αφετηρία υπολογισμού των υψών θα πρέπει να ληφθούν τα 14 μ. (βάσει σ.δ. 0,8) του ΝΟΚ που είναι ευνοϊκότερα των 17 μέτρων του ειδικού Προεδρικού Διατάγματος της περιοχής, αλλά δυσμενέστερο των 13 μέτρων που ίσχυαν βάσει του προηγούμενου ΓΟΚ, όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο 2831/2000″.
Οι δικηγόροι κατά του ΝΟΚ επισήμαναν ότι στο ΣτΕ «δικάζεται σήμερα η πλέον σοβαρή πολεοδομική υπόθεση των 40 τελευταίων ετών, που είναι η συνταγματικότητα των διατάξεων του ΝΟΚ».
Σε άλλο σημείο υποστήριξαν ότι οι επιπτώσεις από την εφαρμογή του ΝΟΚ είναι μεγάλες και επιβαρύνεται η φέρουσα πολεοδομική ικανότητα, καθώς οι επιπτώσεις, πλέον των άλλων, προσαυξάνουν κατά δύο ορόφους τα ακίνητα. Έτσι, εκεί που προβλέπεται η ανέγερση κτισμάτων πέντε ορόφων, με τον ΝΟΚ επιτρέπεται πλέον η ανέγερση επτά ορόφων.
Μάλιστα, προς ενίσχυση των αντισυνταγματικών ισχυρισμών τους, υποστήριξαν ότι προκαλούνται ερωτήματα γιατί εξαιρούνται από την εφαρμογή του ΝΟΚ τρεις κηπουπόλεις: Φιλοθέη, Ψυχικό και Πολιτεία.
Επισημάνθηκε, ακόμη, ότι αντίστοιχη εφαρμογή του ΝΟΚ με την πρόβλεψη παροχής πολεοδομικών μπόνους δεν υπάρχει στην Ευρώπη, με μία μόνο περιορισμένη εξαίρεση στη Γαλλία, καθώς ο ΝΟΚ είναι μια πολεοδομική τερατογένεση που έχει επιπτώσεις και θα λειτουργήσει σε βάρος της ποιότητας ζωής των κατοίκων των περιοχών που θα εφαρμοστεί.
Από την άλλη πλευρά, οι δικηγόροι που υπεραμύνθηκαν της συνταγματικότητας του ΝΟΚ υποστήριξαν ότι εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και ειδικά τα κίνητρα (μπόνους) που προβλέπει, καθώς δίνει σύγχρονες λύσεις και συμβάλλει στις κλιματικές αλλαγές που επέρχονται.
Σημείωσαν ότι αντίστοιχες ρυθμίσεις υπάρχουν και σε ευρωπαϊκές χώρες, αλλά συμφώνησαν ότι πρέπει να προηγείται Ειδική Επιστημονική Μελέτη, αλλά αυτό πρέπει να γίνει για το μέλλον.
Οι εκπρόσωποι του ΝΣΚ – υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πλέον του ότι υπεραμύνθηκαν της συνταγματικότητας του ΝΟΚ, ανέφεραν ότι λειτουργεί παράλληλα με τους οικοδομικούς κανονισμούς, δεν εισάγει πολεοδομικό σχεδιασμό και δεν τροποποιεί τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Υποστήριξαν δε ότι επιφέρει μικρές πολεοδομικές παρεμβάσεις και ότι δεν μπορεί για κάθε Δήμο και ειδικά στους Δήμους που έχουν διαφορετικό πολεοδομικό καθεστώς να συντάσσονται πολεοδομικές μελέτες.
Παράλληλα, τόνισαν ότι τα μπόνους που προβλέπει ο ΝΟΚ, όπως είναι η αύξηση του ύψους των κτιρίων, συμβάλλουν στις περιβαλλοντικές συνθήκες καθώς ως αντιστάθμισμα επεκτείνουν τους χώρους πρασίνου κ.λπ.
Η Ολομέλεια επιφυλάχθηκε να εκδώσει τις αποφάσεις της.