«Εμείς φροντίσαμε να αναδείξουμε τη νίκη των όπλων της αντίστασης»

Ο Σταύρος Παναγιώτου μας μιλά με αφορμή την ολοκλήρωση της ταινίας μικρού μήκους «Jabalia darling».
ΟΣταύρος Παναγιώτου είναι εκπαιδευτικός, αναπληρωτής καθηγητής σε δύο νυχτερινά σχολεία της Κορίνθου, στο εσπερινό ΕΠΑΛ και στο εσπερινό Γυμνάσιο. Μαζί με τους μαθητές του, εργαζόμενους στην πλειονότητά τους, μπαλαμούς και Ρομά, πέρα από το μάθημα Αγγλικών που διδάσκει, περπατούν παρέα σε πιο δημιουργικά, αλλά και μαχητικά μονοπάτια. Ετσι, μόλις ολοκλήρωσαν την ταινία μικρού μήκους «Jabalia darling», για τη γενοκτονία που το κράτος του Ισραήλ διαπράττει στη Γάζα

● Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το «Jabalia darling»;

Δεν θα μπορούσαμε να μείνουμε αμέτοχοι ή απαθείς στις φρικαλεότητες που συμβαίνουν στη Λωρίδα της Γάζας και να μην εμπνευστούμε από τον αγώνα της παλαιστινιακής Αντίστασης. Στις άτυπες συζητήσεις με τους μαθητές, όπου οι περισσότεροι ήταν ενήλικες, τέθηκαν κάποια θέματα που μας απασχολούσαν ως άτομα για να τα κάνουμε ταινία. Το Παλαιστινιακό ταίριαζε στην περίπτωση του εσπερινού ΕΠΑΛ. Παράλληλα, μπήκαν στην ομάδα μαθητές Ρομά που φοιτούσαν δίπλα στο Εσπερινό Γυμνάσιο Κορίνθου, όπου παράλληλα εργάζομαι, με τους οποίους είχα και έχω μια ξεχωριστή σχέση μιας και έχουμε ήδη δημιουργήσει παρέα το «Γενετικά Κατώτεροι», μια ταινία μικρού μήκους για τα ζητήματα των Ρομά και της συμβίωσης με τους Μπαλαμέ.

● Πώς δουλέψατε;

Βήμα βήμα και μέσα στις πρόβες δομήσαμε τις σκηνές και τους διαλόγους, σε συνδυασμό με το ύφος και το μήνυμα που θέλαμε να αναδειχθεί. Το οποίο δεν μπορεί να είναι μονάχα ανθρωπιστικό, αλλά κυρίως πολιτικό, εφόσον μιλάμε ίσως για μια μοναδική περίπτωση στην εποχή μας, όπου ένας λαός έχει αποφασίσει να υπερασπιστεί τη γη, την κουλτούρα και την αυτοδιάθεσή του με την ίδια του τη ζωή στον υπερθετικό βαθμό. Στην περίπτωση του ΕΠΑΛ υπήρχε περισσότερη αλληλεπίδραση, ενώ με τους μαθητές του Γυμνασίου ξετυλίξαμε το κουβάρι σχεδόν από την αρχή, δίνοντας χρόνο και πληροφορίες σε ζητήματα γεωπολιτικής και ιστορίας πέρα από την ανάδειξη της γενοκτονίας.

Σε όλα τα βήματα και μέσα στις πρόβες και στα κόψε-ράψε με τους διαλόγους -όπου είχαμε συμμετοχική διαδικασία- υπήρχαν συζητήσεις, γίνονταν ζυμώσεις και σπάνια είχαμε αντεγκλήσεις για την πορεία που χαράσσαμε. Οι ενήλικοι μαθητές είχαν περίπου σχηματίσει άποψη για τεκταινόμενα του πολέμου – τα social media βοηθούν πολύ παρ’ όλη την προπαγάνδα που ασκείται γενικώς από τα ΜΜΕ.

● Πώς «διαβάζουν» οι μαθητές σας την ταινία;

Εμείς φροντίσαμε να αναδείξουμε τη νίκη των όπλων της αντίστασης, κάτι που ξορκίζουν όλοι και μένουν στον θρήνο για τη γενοκτονία και στις ίσες αποστάσεις σχετικά με την ειρήνη. Αυτό διαφοροποιεί την προσέγγισή μας γιατί χωρίς την αντίσταση και τη γενναιότητα των Παλαιστινίων τώρα θα είχαν όλοι φύγει ως πρόσφυγες για τον Λίβανο, την Ελλάδα, την Κύπρο.

Οι μαθητές είναι συγκινημένοι με το αποτέλεσμα και προσαρμόστηκαν στις δυσκολίες να συγκεράσουν τα ατομικά τους προγράμματα, καθώς όλοι -πέρα από μαθητές Λυκείου- είναι παράλληλα και εργαζόμενοι. Η δυναμική που αναπτύχθηκε στις συναντήσεις μας εκφράστηκε μέσα στο αποτέλεσμα, με τις σχετικές ατέλειες που έχει μια ερασιτεχνική, εθελοντικής βάσης δημιουργία, χωρίς καμία οικονομική υποστήριξη και με γυρίσματα της μιας μέρας σε χρονικό διάστημα 11 ωρών. Τα πρόσωπα των μαθητών Ρομά έλαμπαν στην πρώτη προβολή που κάναμε μέσα στο σχολείο και η ανάσα αυτή λειτουργεί ως δύναμη και αγωνιστικότητα για εκείνους, ενάντια στο προδιαγεγραμμένο μέλλον που τους επιφυλάσσει η πολιτεία και το υπουργείο Παιδείας σχετικά. Τους αναφέρω ξεχωριστά γιατί με τους μαθητές του ΕΠΑΛ, λόγω της δουλειάς που κάνουν, δεν καταφέραμε να ταιριάξουν οι ώρες τους και να δούμε όλοι μαζί την ταινία. Η ανατροφοδότηση που έχω είναι σε προσωπικό επίπεδο και σε ένα νήμα επικοινωνίας μιας εφαρμογής κινητού που διατηρούμε.

● Δεν είναι η πρώτη φορά που καταπιάνεστε με θέματα δύσκολα, δουλεύοντας με μαθητές που ζουν σε δύσκολες συνθήκες. Πώς λειτουργεί η Τέχνη γι’ αυτούς τους ανθρώπους που δίνουν αγώνα ζωής;

Η φράση «ανάσες ελευθερίας» πιστεύω ότι συμπυκνώνει την απάντηση, έστω σχηματικά, για τον αγώνα που κάνουν οι μαθητές και γενικότερα τα άτομα που προσπαθούν να μην ενσωματώσουν την αδικία και την παραίτηση που βιώνουμε στη σημερινή εποχή. Παλεύουμε στο δημόσιο σχολείο αλλά και για το δημόσιο σχολείο ώστε να παραμείνει ένα πλαίσιο όπου θα ανθήσουν όλοι οι χαρακτήρες ανεξαρτήτως προφίλ, κοινωνικοοικονομικών αφετηριών και τάξης.

● Είστε αναπληρωτής, πράγμα που σημαίνει αναγκαστικά μετακινούμενος. Ξέρουμε όλοι πόσο δύσκολη είναι η ζωή για τους εκπαιδευτικούς που η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σαν νομάδες. Τι σημαίνει όμως για τα παιδιά αυτή η βίαιη διακοπή του δεσμού που δημιουργείται και μάλιστα σε πολλά επίπεδα;

Τι να πρωτοπούμε εδώ για τη ματαίωση που βιώνουν κάθε χρόνο μαθητές και γονείς. Να ιεραρχήσουμε πρώτα την απαξίωση του δημόσιου σχολείου και του εργατικού δυναμικού του, με εκπαιδευτικούς που μπαίνουν στο ταμείο ανεργίας και καλούνται σε δύο με τρεις ημέρες να μεταβούν στον τόπο προσωρινής τοποθέτησης για 6 ή 9 μήνες; Αν δείτε «πτυχιούχο» αναπληρωτή να αγωνιά για το πώς θα πάει στο σχολείο τοποθέτησης, περιμένοντας παράλληλα την επόμενη –πρώτη- πληρωμή στις 9 Οκτώβρη, θα δείτε μια ταλαιπωρημένη προσωπικότητα, ξεπουπουλιασμένη από το άγχος και την αβεβαιότητα, να παραμένει σε καθεστώς ομηρίας, ενώ το ζήτημα αυτό θα μπορούσε να λυθεί μέσα σε μία μέρα.

Σε όλο αυτό, αν προσθέσουμε την παράνοια της αξιολόγησης ενός εκπαιδευτικού, που ενώ έχει οργώσει τη μισή Ελλάδα ως αναπληρωτής και το υπουργείο Παιδείας τον/την έχει εμπιστευτεί για να ασκήσει τα εργασιακά του καθήκοντα, για να τον/την μονιμοποιήσει τελικά αρκούν λίγες ώρες υποκρισίας επί της διαδικασίας μέσα στη σχολική τάξη ανάμεσα σε τραγελαφικές καταστάσεις όπου σε κάποιες περιπτώσεις λείπουν και οι ίδιοι οι μαθητές.

Ολα αυτά τα φαινόμενα οι μαθητές τα βιώνουν ως συνέχεια των κατακερματισμένων σχέσεων αλλά και της καταπίεσης που βιώνουν και στο σπίτι τους όταν, ας πούμε, οι γονείς τους ή οι ίδιοι εργάζονται χωρίς συλλογική σύμβαση ή σε ευέλικτο ωράριο ή υποχρεώνονται από τους εργοδότες να επιστρέφουν τα δώρα Χριστουγέννων. Οπότε, η «οδύσσεια ενός αναπληρωτή» είναι απλά μια προέκταση της γενικότερης μιζέριας και υποτίμησης του βιοτικού και του οικονομικού επιπέδου των μαθητών και των γονιών τους. Σε προσωπικό επίπεδο και μέσα από τους κοινωνικούς αγώνες προσπαθούμε να αναδείξουμε αυτήν τη φαυλότητα και να καλλιεργήσουμε μια άλλη συνθήκη υπέρ μιας άλλης πραγματικότητας.

♦ Το Jabalia darling έρχεται μετά από άλλα τρία έργα, που έχουν, μάλιστα, βραβευτεί και σε διεθνή διαγωνισμό – περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε ανατρέχοντας στο αρχείο μας («Τα παιδιά “είδαν” στη δυστοπία το παρόν», «Εφ.Συν.», 18.6.2021 και «Κινηματογραφικές ανάσες ελευθερίας», «Εφ.Συν.», 11.4.2022). («Γενετικά κατώτεροι» λαμπροί πρωταγωνιστές, «Εφ.Συν.», 25.06.23). Μπορείτε να δείτε την ταινία στον παρακάτω ιστότοπο: https://www.bitchute.com/video/iRpz1g6J28WL/