Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 20 Μαΐου για να τιμηθούν οι επιστήμονες που ασχολούνται με την έρευνα για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, δηλαδή με τη διενέργεια κλινικών μελετών στους ανθρώπους.
Η πρωτοβουλία ανήκε στην Ένωση Κλινικών Ερευνητών των ΗΠΑ και γρήγορα διεθνοποιήθηκε.
Η καθιέρωση της 20ης Μαΐου ως Διεθνούς Ημέρα Κλινικών Μελετών έχει τη σημασία της, καθώς την ημερομηνία αυτή του 1747 ο σκωτσέζος στρατιωτικός χειρουργός Τζέιμς Λιντ (1716-1794) πραγματοποίησε την πρώτη κλινική δοκιμή και έξι χρόνια αργότερα απέδειξε ότι το σκορβούτο, που αποδεκάτιζε τους ναυτικούς, οφειλόταν στην έλλειψη της βιταμίνης C.
Στη χώρα μας, η διενέργεια κλινικών μελετών στους ανθρώπους εποπτεύεται σε όλες της τις φάσεις της από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ).
Ο ΕΟΦ εγγυάται ότι η κλινική έρευνα στους ανθρώπους γίνεται με αυστηρή προσήλωση στους κανόνες της Ορθής Κλινικής Πρακτικής και τις θεμελιώδεις αρχές που καθορίζουν την ασφάλεια των συμμετεχόντων.
Βασική και απαραβίαστη αρχή είναι ότι η ασφάλεια, η αξιοπρέπεια και η ευζωία των συμμετεχόντων προηγούνται των επιδιώξεων της επιστήμης και κάθε άλλου συμφέροντος.
Τα προσδοκώμενα οφέλη από τις κλινικές μελέτες με φάρμακα θεωρούνται πολύπλευρα και σημαντικά και αφορούν:
α) στους ασθενείς που τους παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης σε καινοτόμες θεραπείες,
β) στην ανάπτυξη των νοσηλευτικών ιδρυμάτων μας, στην εκπαίδευση των ιατρών και ερευνητών μας και στην εξέλιξη της δημόσιας υγείας,
γ) στη δημόσια δαπάνη και στην εδραίωση της κλινικής έρευνας και ανάπτυξης.
Ας σημειωθεί ότι σημαντικές για τη δημόσια υγεία θεωρούνται και οι κλινικές δοκιμές για την ανάπτυξη ορφανών φαρμάκων (απευθύνονται σε άτομα τα οποία πάσχουν από σοβαρές, εκφυλιστικές και συχνά απειλητικές για τη ζωή ασθένειες και οι οποίες πλήττουν μέχρι ένα άτομο στα 50 000 στην Ευρωπαϊκή Ένωση – εξαιρετικά σπάνιες ασθένειες).
Βασική επιδίωξη του ΕΟΦ είναι η περαιτέρω ανάπτυξη των κλινικών μελετών στη χώρα μας, γιατί πέραν της συνεισφοράς τους στη Δημόσια Υγεία, συμβάλλουν αποφασιστικά και στην επιδιωκόμενη ανάπτυξη της χώρας.