- Σε επιφυλακή βρίσκονται οι υγειονομικές Αρχές, για την έξαρση των κρουσμάτων ιλαράς – μιας ασθένειας που θεωρείτο ότι είχε εξαλειφθεί, όμως εξαπλώνεται ταχύτατα εντός και εκτός συνόρων.
Πέρυσι καταγράφηκαν παγκοσμίως περισσότερα από 306.000 κρούσματα ιλαράς, αριθμός που αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 79% μέσα σε έναν χρόνο, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, που απηύθυνε έκκληση για εντατικοποίηση των εμβολιασμών, σημειώνοντας πως οι πραγματικοί αριθμοί είναι πολύ πιο αυξημένοι.
Επικίνδυνη και πολύ μεταδοτική
Η ιλαρά είναι μια ασθένεια επικίνδυνη και άκρως μεταδοτική, σύμφωνα με την Ματίνα Παγώνη, πρόεδρο της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας Πειραιά (ΕΙΝΑΠ)
Η κ. Παγώνη είπε χαρακτηριστικά, στο MEGA, ότι η ιλαρά που σαρώνει την Ευρώπη, στην Βρετανία αφορά το 20% των περιστατικών ανεμοβολίαστων παιδιών.
«Όσες μητέρες δεν έχουν εμβολιάσει τα παιδιά τους, πρέπει να κάνουν και τις δύο δόσεις. Η μία δόση δεν σημαίνει ότι είσαι εμβολιασμένος, ότι έχεις κάλυψη. Όποιος έχει κάνει και τις 2 δόσεις είναι καλυμμένος εφ’ όρου ζωής».
«Μπορεί να κάνει επιπλοκές όπως πνευμονία και εγκεφαλίτιδα»
«Η ιλαρά είναι πολύ πιο μεταδοτική από τον Covid, γι’ αυτό και στο εξωτερικό είχαν τόσα πολλά κρούσματα. Είναι επικίνδυνη η ιλαρά, γιατί μπορεί να κάνει επιπλοκές, όπως πνευμονία και εγκεφαλίτιδα», είπε η Ματίνα Παγώνη.
Το ανησυχητικό come-back – «Όσοι είναι εμβολιασμένοι δεν έχουν κανένα απολύτως φόβο»
Σύμφωνα με τον καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Γκίκα Μαγιορκίνη, η ιλαρά είναι ένα από τα νοσήματα για τα οποία προστατευόμαστε πλήρως μέσω του εμβολιασμού που γίνεται στην παιδική ηλικία.
Οπως τόνισε (ΕΡΤ), όσοι εμβολιαστούν δεν θα κολλήσουν ιλαρά. Ωστόσο, όπως είπε, στην χώρα μας υπάρχουν πληθυσμοί που δεν έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό και γι’ αυτό το λόγο είναι εξαιρετικά εκτεθειμένοι: «Πάνω από το 50% των κρουσμάτων παρατηρείται σε πληθυσμούς Ρομά. Αυτό που πρέπει όμως να τονίσουμε είναι ότι όσοι είναι εμβολιασμένοι δεν έχουν κανένα απολύτως φόβο να κολλήσουν από αυτούς που είναι μη εμβολιασμένοι», σημείωσε.
«Η πανδημία covid επηρέασε σημαντικά την προσέλευση για εμβολιασμό»
Σύμφωνα με τον καθηγητή Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρη Παρασκευή («Ενθετο Υγεία» /ΤΑ ΝΕΑ), η επανεμφάνιση της ιλαράς σχετίζεται με τα μειωμένα ποσοστά ανοσοποίησης που οφείλεται στα μειωμένα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης στην κοινότητα και συμβαίνει στην πλειοψηφία των χωρών στην Ευρώπη.
«Παρόμοια είχε συμβεί και κατά τα έτη 2017 – 2019. Η εμφάνιση περιστατικών ιλαράς, συνεπώς, δεν αφορά μια νέα επιδημία από ένα νέο παθογόνο, αλλά την επανεμφάνιση περιστατικών που συμβαίνει περιοδικά σε διαστήματα μερικών ετών, ως συνέπεια μειωμένης εμβολιαστικής κάλυψης στην κοινότητα».
Σύμφωνα με τον ίδιο «η πανδημία Covid-19 επηρέασε σημαντικά την προσέλευση για εμβολιασμό σε αυτήν την περίοδο, με αποτέλεσμα την αύξηση του ποσοστού των ανθρώπων που δεν έχουν εμβολιαστεί, ή δεν έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα εμβολιασμού».
Πότε εμφανίζεται – Οι επιπλοκές
Τα κρούσματα ιλαράς εμφανίζονται συνήθως στο τέλος του χειμώνα και τις αρχές της άνοιξης και η νόσος είναι πιο σοβαρή σε βρέφη και ενήλικες κυρίως λόγω επιπλοκών, όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ.
Περίπου 30% των περιπτώσεων ιλαράς έχουν μια ή περισσότερες επιπλοκές που είναι συχνότερες σε παιδιά μικρότερα των 5 ετών και ενήλικες άνω των 20 ετών. Οι συχνότερες επιπλοκές εμφανίζονται από το πεπτικό, αναπνευστικό και το ΚΝΣ.
Από το πεπτικό εμφανίζεται διάρροια (8%) και σπανίως παροδική ηπατίτιδα.
Σοβαρότερες επιπλοκές είναι η πνευμονία ιογενής (γιγαντοκυτταρική) ή δευτεροπαθής από μικρόβια (συχνότητα 6%) η οποία αποτελεί και τη συχνότερη αιτία θανάτου, η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα (7%), η οξεία εγκεφαλίτιδα (0,1%) που προβάλλει με υπερπυρεξία, ανησυχία, διέγερση, θόλωση της διάνοιας, σπασμούς και κώμα.
Η υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτις (SSPE), είναι σπάνια επιπλοκή, εμφανίζεται μετά παρέλευση κατά μέσο όρο 7 ετών από την εκδήλωση της ιλαράς και οφείλεται σε βλάβη των εγκεφαλικών κυττάρων από τον ιό της ιλαράς που παραμένει και πολλαπλασιάζεται μετά την αποδρομή της νόσου .
Οι ενήλικες νοσούν σπάνια από ιλαρά αλλά σοβαρότερα από τα παιδιά. Οι επιπλοκές αφορούν κυρίως το αναπνευστικό: πνευμονία (30%), μέση πυώδης ωτίτιδα (29%), ιγμορίτιδα (25%).
Η νόσηση κατά την εγκυμοσύνη σχετίζεται με αποβολή του εμβρύου, πρόωρο τοκετό, χαμηλού βάρους γέννησης νεογνό.
Πώς κολλάει
Η ιλαρά είναι ιογενής λοίμωξη υψηλής μεταδοτικότητας που οφείλεται στον ιό της ιλαράς.
Διακρίνονται 3 στάδια της νόσου:
- το πρόδρομο (καταρροϊκό) που διαρκεί 2-4 ημέρες, χαρακτηρίζεται από πυρετό, έντονα καταρροϊκά συμπτώματα (δακρύρροια, ρινόρροια, πταρμό), βήχα, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία,
- το εξανθηματικό στάδιο, που διαρκεί 5-6 ημέρες και χαρακτηρίζεται από έκθυση κηλιδοβλατιδώδους εξανθήματος το οποίο στην αρχή είναι αραιό, ροδαλό και τα στοιχεία αφορίζονται σαφώς μεταξύ τους ενώ στη συνέχεια γίνονται ερυθρά και συρρέουν αλλά εξακολουθούν να αφορίζονται μεταξύ τους με υγιές δέρμα
- το στάδιο της αποδρομής (ανάρρωσης) που χαρακτηρίζεται από πτώση του πυρετού και εξαφάνιση του εξανθήματος σταδιακά με τη σειρά έκθυσης δηλαδή σβήνει πρώτα από το πρόσωπο και τελικά από τα άκρα. Σε μερικές περιπτώσεις παρατηρείται λεπτή απολέπιση του δέρματος εκτός από τις παλάμες και τα πέλματα.
Η μετάδοση της ιλαράς γίνεται κυρίως αερογενώς από άτομο σε άτομο με σταγονίδια που αποβάλλουν οι ασθενείς και σπανιότερα με αντικείμενα που μολύνθηκαν πολύ πρόσφατα από ρινικές και φαρυγγικές εκκρίσεις.
Ο ιός εισέρχεται στον οργανισμό από το αναπνευστικό σύστημα και εγκαθίσταται στον αναπνευστικό βλεννογόνο και τους επιχώριους λεμφαδένες όπου και πολλαπλασιάζεται.
Στη συνέχεια μεταφέρεται με τη λεμφική οδό στο αίμα και με αυτό σε διάφορα όργανα. Ο ιός απενεργοποιείται γρήγορα από τη ζέστη, το φως, το όξινο pH και τη θρυψίνη.
Ο χρόνος επιβίωσής του στον αέρα ή σε επιφάνειες αντικειμένων είναι μικρότερος των 2 ωρών .