Μια διαδικτυακή παρατήρηση του φεγγαριού, ανοιχτή στο ευρύ κοινό, πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα με το ερευνητικό τηλεσκόπιο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Κρυονέρι Κορινθίας.
Την ευκαιρία να παρατηρήσουν τη Σελήνη και να ταξιδέψουν στον μαγικό κόσμο του Σύμπαντος μέσα από όργανα υψηλής ακρίβειας που χρησιμοποιούν οι ερευνητές είχαν για πρώτη φορά άνθρωποι όλων των ηλικιών στη χώρα μας.
Και όλα αυτά χωρίς καν να χρειαστεί να μετακινηθούν από το σπίτι τους. Μια διαδικτυακή παρατήρηση της Σελήνης, ανοιχτή στο ευρύ κοινό, πραγματοποιήθηκε χθες το απόγευμα με το ερευνητικό τηλεσκόπιο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Κρυονέρι Κορινθίας.
Το τηλεσκόπιο, μήκους 1,2 μέτρων, είναι το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο στον κόσμο που παρατηρεί προσκρούσεις παραγήινων μετεωροειδών στην επιφάνεια της Σελήνης, συλλέγοντας με αυτόν τον τρόπο πληροφορίες μεγάλης επιστημονικής αξίας.
Η διαδικτυακή παρατήρηση συνοδεύτηκε από ενδιαφέρουσες ομιλίες και εγκαινίασε μια σειρά παρόμοιων πρωτοβουλιών που θα ακολουθήσουν το επόμενο χρονικό διάστημα.
«Το Ινστιτούτο Αστρονομίας του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών έχει μεγάλη παράδοση σε θέματα εξωστρέφειας της επιστήμης»,
λέει στα «ΝΕΑ» ο δρ Σπύρος Βασιλάκος, διευθυντής του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Ερευνών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του ΕΑΑ και πρόεδρος της Εθνικής Αστρονομικής Επιτροπής.
«Λειτουργούμε δύο Κέντρα Επισκεπτών, ένα στο Θησείο και ένα στην Πεντέλη, τα οποία ο κόσμος μπορεί να επισκέπτεται, να παρακολουθεί διαθεματικές ομιλίες και να θαυμάζει από κοντά τα εκπαιδευτικά τους τηλεσκόπια, το “Newall” και το “Δωρίδης”.
Ερευνητικά τηλεσκόπια
Πλέον πάμε ένα βήμα παραπέρα και ανοίγουμε στο κοινό τα ερευνητικά μας τηλεσκόπια, τα οποία δεν ήταν ως τώρα επισκέψιμα.
Ξεκινήσαμε με το τηλεσκόπιο του Κρυονερίου και θα συνεχίσουμε προς τα τέλη Μαΐου ή στις αρχές Ιουνίου με το μεγάλο τηλεσκόπιο “Αρίσταρχος” που βρίσκεται στα Καλάβρυτα. Στόχος μας είναι να φέρουμε το ευρύ κοινό κοντά στην επιστήμη εν τω γεννάσθαι, ώστε να μπορέσουν όλοι να δουν πώς γίνεται η αστροφυσική από επαγγελματίες αστρονόμους, να εξερευνήσουν εσωτερικά τα τηλεσκόπια και να μπορέσουν να συμμετάσχουν ζωντανά σε παρατηρήσεις ουράνιων σωμάτων», προσθέτει ο ίδιος.
Ο Αστρονομικός Σταθμός του Κρυονερίου κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όμως είναι ελάχιστα γνωστός σε όσους δεν ασχολούνται με την αστρονομία. Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια παράγει σημαντικό επιστημονικό έργο.
«Από τις αρχές του 2017 στο Αστεροσκοπείο του Κρυονερίου ξεκίνησε με χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ) το πρόγραμμα “NELIOTA”. Στο πλαίσιό του κάνουμε παρατηρήσεις της Σελήνης και συγκεκριμένα της σκοτεινής πλευράς της, ώστε να εντοπίζουμε λάμψεις από μικρά σωματίδια που προσκρούουν στην επιφάνειά της.
Είναι μετεωροειδή, δηλαδή κομμάτια από κομήτες ή αστεροειδείς, η τροχιά των οποίων περνά από την περιοχή. Τα μεγαλύτερα έχουν μήκος μερικών εκατοστών και βάρος έως 100 γραμμαρίων, όμως, επειδή δεν υπάρχει ατμόσφαιρα όπως στη Γη ώστε να επιβραδύνει την κίνησή τους ή να οδηγήσει στην αυτοανάφλεξή τους, αυτά τα κομμάτια προσκρούουν στη Σελήνη και συχνά δημιουργούν κρατήρες στην επιφάνειά της»,
λέει στα «ΝΕΑ» η Αλκηστη Μπονάνου, κύρια ερευνήτρια στο ΙΑΑΔΕΤ του ΕΑΑ και επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος «NELIOTA».
«Παρατηρούμε αυτές τις προσκρούσεις γιατί θέλουμε να γνωρίζουμε τι θα συναντήσουν οι αποστολές μας στο Διάστημα, από τι θα “βομβαρδιστούν”»,
συνεχίζει.
«Το τηλεσκόπιο του Κρυονερίου είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο που κάνει τέτοιου είδους παρατηρήσεις. Υπάρχει ένα ακόμη στην Πορτογαλία και κάποια στη ΝΑSA, αλλά είναι μικρότερα και δεν μπορούν να παρατηρήσουν τις πιο αμυδρές λάμψεις».
Το Αστεροσκοπείο έχει αναπτύξει ειδικό λογισμικό για την καταγραφή και την επεξεργασία των εικόνων που λαμβάνει, ενώ το παραγόμενο έργο έχει εκτιμηθεί ως ιδιαίτερα σημαντικό, τόσο που ο ΕΟΔ έχει ήδη δώσει δύο παρατάσεις, με νέες χρηματοδοτήσεις, στο πρόγραμμα.