Ο φιλέλληνας Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αδριανός (Πόπλιος Αίλιος Τραϊανός Αδριανός, λατ. Publius Aelius Traianus Hadrianus) διετέλεσε αυτοκράτορας του Ρωμαϊκού κόσμου κατά τα έτη 117μ.Χ. –138 μ.Χ. Ήταν ένας πολύ καλλιεργημένος άνθρωπος δεδομένου ότι υπήρξε επίσης στωικός και επικούρειος φιλόσοφος. Αποτελεί τον τρίτο από τους λεγόμενους «Πέντε Καλούς Αυτοκράτορες» της Ρώμης.
Ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αδριανός
Γεννήθηκε στις 24 Ιανουαρίου του 76 μ.Χ., στη Βαϊτική (στην περιοχή της σημερινής Κόρδοβας και του ποταμού Γουαλδακιβίρ στην Ισπανία, που τότε ήταν Ρωμαϊκή κτήση). Στον ίδιο τόπο γεννήθηκε και ο επίσης αυτοκράτορας Τραϊανός καθώς και ο φιλόσοφος Σενέκας.
Πέθανε στις 10 Ιουλίου 138 μ.Χ.
Παρέμεινε στην εξουσία επί 21 χρόνια, αλλά έζησε στη Ρώμη μόνο τα επτά απ’ αυτά τα χρόνια. Τα υπόλοιπα δεκατέσσερα τα πέρασε ταξιδεύοντας στην αχανή Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Έλεγαν γι’ αυτόν ότι δεν υπήρχε πόλη της αυτοκρατορίας που να μην έχει ευεργετήσει. Φιλομαθής και περίεργος, επιθεωρούσε ο ίδιος την κατασκευή των έργων. Όντας και ο ίδιος καλλιτέχνης, εκτιμούσε και θαύμαζε ιδιαίτερα τον ελληνικό πολιτισμό και γι’ αυτό χρηματοδότησε την κατασκευή μεγάλων έργων στον ελλαδικό χώρο.
Ένα από τα σπουδαία του έργα που αφορούν άμεσα την περιοχή μας ήταν να μεταφέρει νερό από την λίμνη Στυμφαλίας στην Κόρινθο, κατασκευάζοντας υδραγωγείο μέσω ενός τεράστιου συστήματος σωληνώσεων μήκους 85 χιλιομέτρων. Το Αδριάνειο υδραγωγείο της Κορίνθου συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων σε απόσταση υδραγωγείων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Χάρτης της πορείας του Αδριάνειου υδραγωγείου
Ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας αναφέρει στα «ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΑ» ότι τα άφθονα νερά που είδε να ρέουν στην Αρχαία Κόρινθο μέσω των περίφημων Κορινθιακών κρηνών, ήταν αυτά που ο Αδριανός έφερε από τη Στύμφαλο.
Το παρακάτω video παρουσιάζει με εντυπωσιακές λεπτομέρειες την πορεία του νερού μέσω του Αδριάνειου υδραγωγείου και τον τρόπο με τον οποίο αυτό λειτουργούσε. Στο 1.23΄΄ του Video δείτε τη γέφυρα στο «ρέμα του Ψαρίου» και την αναπαράστασή του πως λειτουργούσε κατά τα χρόνια κατασκευής της :
Το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς σε συνεργασία με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Γιάννη Λώλο, δημιούργησαν μια λεπτομερή εργασία σχετικά με το Αδριάνειο υδραγωγείο της Κορίνθου με τον τίτλο « ΥΔΩΡ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΔΡΙΑΝΟΣ ΕΣΗΓΑΓΕΝ ΕΚ ΣΤΥΜΦΗΛΟΥ – ΤΟ ΑΔΡΙΑΝΕΙΟ ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ ΚΑΙ Η ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΑ ΡΩΜΑΪΚΑ ΧΡΟΝΙΑ».
Πολλές και εντυπωσιακές λεπτομέρειες αναφέρονται εκεί και μεταξύ αυτών πολύ ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες για το πέρασμα του υδραγωγείου από το «ρέμα του Ψαρίου» αλλά και οι τεχνικές αναπαραστάσεις που το συνοδεύουν.
Σε κάποιες απ’ αυτές αναφέρεται:
“Η υπόγεια διαδρομή του Αδριανείου υδραγωγείου διατηρείται σε καλή κατάσταση στις όχθες του ρέματος του Ψαριού (πεδιάδα της Σκοτεινής), στις υπώρειες των βουνών γύρω απότο Πλατάνι …”
Και πιο κάτω:
“…Η δεύτερη γέφυρα βρίσκεται στην πεδιάδα της Σκοτεινής πάνω από το ρέμα του Ψαρίου. Ήταν μονότοξη, αν και το τόξο δεν σώζεται. Σώζεται σε μέγιστο ύψος 6 μ., το αρχικό της μήκος ήταν περίπου 22 μ., και το πλάτος 2,6 μ. εκ των οποίων 1,2 μ. αντιστοιχούν στο εσωτερικό πλάτος του αγωγού. Τα βάθρα της γέφυρας είναι επενδυμένα με προσεγμένη αργολιθοδομή και κονίαμα, και σώζουν στο πάνω μέρος τους τη βάση του αγωγού…”
Μια επίσκεψή σήμερα στα σημεία που πέρασε ο φιλέλληνας Ρωμαίος Αυτοκράτορας κοντά στο χωριό μας, κατοπτεύοντας την κατασκευή του πρωτοποριακού για την εποχή του έργου, θα μας προσφέρει ως δώρημα τη σύνδεση με την ιστορία που δίνει στον καθένα μας την απαραίτητη αυτογνωσία και την απαιτούμενη αγάπη για τον τόπο.
Το Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα, τιμώντας την επέτειο των 1900 χρόνων από την άνοδο στο θρόνο του αυτοκράτορα Αδριανού, παρουσιάζει από τις 15 Ιανουαρίου έως τις 31 Μαρτίου του 2017 ένα έξοχο πορτραίτο του αυτοκράτορα που είχε βρεθεί στη λεωφόρο Συγγρού και ένα ενδιαφέρον βίντεο, παραγωγής του Μουσείου, στο οποίο αναδεικνύεται το τεράστιο οικοδομικό πρόγραμμα του αυτοκράτορα για την Αθήνα του 2ου αιώνα μ.Χ. Οι επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν την παρουσίαση στο ισόγειο του Μουσείου, ελεύθερα, καθημερινά κατά τις ώρες λειτουργίας του.
Η έξοδος της σήραγγας του Αδριάνειου υδραγωγείου μετά τη Γιδομάντρα
Η έξοδος της σήραγγας μετά τη Γιδομάντρα αλλά & μετά την “επέλαση των Νεοελλήνων”
Σχηματικός προσδιορισμός του σημείου που η διοχέτευση του νερού γίνεται και πάλι υπόγεια μετά το γεφύρι στο “Χάνι Γατσιόπουλου”.
Το αρχαίο γεφύρι στο ρέμα Ψαρίου όπως είναι σήμερα
(Φωτο: Γιάννης Μ. Παπαδημητρίου)
Το σημερινό γεφύρι που διοχετεύει τα νερά της Στυμφαλίας προς τον κάμπο της Νεμέας